Griegu antiguu
versión del idioma griegu utilizáu dende'l sieglu IX a.C. hasta'l sieglu VI d.C. From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
El griegu antiguu (autoglotónimu: [Ἀρχαία] Ἑλληνική, [Arkhaía] Hellēnikḗ) refierese al conxuntu de variedaes de griegu qu'esistieron mientres la Dómina Arcaica (sieglu IX e.C. – sieglu VI e.C. ) hasta la Dómina Clásica (sieglu V e.C. – sieglu IV e.C. ) na Antigua Grecia. Tamién s'usa'l términu pa referise al griegu clásicu.
El griegu antiguu ye'l llinguaxe de les obres de Homero, incluyendo la Ilíada y la Odisea, y d'otros trabayos de la lliteratura y filosofía griegues.
Tuvo'l so orixe nes emigraciones d'indoeuropeos que s'asitiaron na península balcánica hacia l'añu 2000 e.C. Estos emigraron escontra les fértiles tierres del Sur y asitiáronse en delles rexones de Grecia, onde apaecieron distintes dialeutos, los cuatro principales fueron el arcadio-chipriota, el dóricu, eólicu y xónicu.[ensin referencies]
Remove ads
Dialeutos
.png)
1 a 4: eólicu
5: xónicu y 6: áticu
7 a 14: dóricu
15 a 18: noroccidental
19 a 21: arcado-chipriota
Na antigua Grecia nun esistía una llingua uniforme común a tolos pueblos griegos, sinón qu'esistíen diversos bloques dialeutales. Magar munchos dialeutos yeren mutuamente comprensibles había diferencies fonolóxiques y gramaticales sistemátiques ente ellos. Ente les variantes griegues rexistraes mientres el periodu atópense:
- El griegu xónicu-áticu, faláu nel Ática (la rexón d'Atenes), les islles Exees, la Xonia microasiática y les colonies xóniques d'ultramar.
- El griegu dóricu, faláu nel Peloponeso del sureste, Creta y la Doria microasiática; amás de ser la llingua franca na colonia itálica de Magna Grecia.
- El griegu eólicu, faláu en Tesalia, Beocia, les Islles Cicládas septentrionales, la islla de Lesbos y, en menor midida, na Eolia microasiática.
- El griegu noroccidental, faláu nel Peloponeso del noroeste, la Grecia central y Epiru; anque los griegos consideraben μιξοβάρβαρος (‘semibárbara’) a la llingua de les rexones perifériques del noroeste);
- El griegu arcado-chipriota, últimu apartaz del griegu micénicu, propiu de los descendientes de los refuxaos micénicos sobrevivientes de la Edá Escura asitiaos en Arcadia y Xipre.
- El griegu panfilio, tamién consideráu μιξοβάρβαρος polos griegos de la madre patria, faláu na mariña de Panfilia; y efeutivamente contamináu poles influencia estrayíes de la llingua epicórica non griega.
Xónicu-áticu
El subdialeutu xónicu falar na rexón de Xonia, les islles del centru del Exéu y la islla d'Eubea. El subdialeutu áticu falar na rexón del Ática. Con muncha diferencia ye'l dialeutu más usáu na lliteratura griega arcaica y clásica.
Dóricu
Dialeutu griegu que sustituyó al arcado-chipriota na mayor parte del Peloponeso. Probablemente introducióse na península griega dende los Balcanes mientres les emigraciones de los dorios (en redol al 1150 e.C. ). Falábase tamién nes islles Cícladas del Sur, la de Creta, les colonies dories d'Asia Menor, Sicilia ya Italia.
Eólicu
Orixinariu de la rexón de Tesalia y Beocia, foi lleváu por colonu a la rexón d'Eolia. Foi la llingua na qu'escribieron los sos poemes Alceo y Safu, y Teócrito, en trés de los Idilios. Piénsase que los falantes d'eólicu representen la segunda fola migratoria de griegos (helenos) dende Europa central.
Arcado-chipriota
El dialeutu arcado-chipriota baxa de la llingua que se falaba nel Peloponeso mientres la dómina micénica. Perduró na rexón d'Arcadia, que se vio llibre de la llamada invasión doria, y foi lleváu a Xipre por colonu arcadios. Nun s'usó n'obres lliteraries.
Remove ads
Descripción llingüística
Nesta seición descríbese básicamente la forma estandarizada de griegu antiguu conocida griegu clásicu o griegu áticu.
Fonoloxía
La siguiente tabla recueye los soníos consonánticos del griegu clásicu y les grafíes pa los mesmos.
Tocantes a les vocales esiste oposición de cantidá.
Morfoloxía
El griegu clásicu ye una llingua flexiva y fusionante que tien tantu flexón nominal (declinación) como flexón verbal (conxugación).
Los nomes y axetivos en griegu clásicu estremen formes según trés xéneros (masculín, femenín y neutru), trés númberos (singular, dual y plural) y cinco casos (nominativu, vocativu, acusativu, xenitivu y dativu-ablativu). Dende'l puntu de vista de la declinación del nome, los nomes arrexuntar en tres tipos principales o "declinaciones" (con dellos subtipos en cada tipu principal), onde la adscripción d'un nome a unu d'estos trés tipos depende fundamentalmente del tema o fonema final del raigañu.
El verbu presenta una complexidá morfolóxica entá mayor que'l nome. La conxugación estrema ente cuatro maneres puramente dichos (indicativu, suxuntivu, optativu y imperativu), amás de formes non personales como'l infinitivu y el participiu. Amás según la manera pueden llegar a estremase hasta seis tiempos verbales (presente, pasáu imperfectu, pasáu perfectu, pasáu pluscuamperfeutu, futuru y aoristo) que realmente combinen; estos tiempos en realidá son combinaciones de lo qu'en llingüística se denomina puramente tiempu gramatical y aspeutu gramatical. Amás de toles distinciones anteriores el griegu clásicu estrema ente trés voces (activa, pasiva y media o mediu-pasiva).
Sintaxis
El alliniadura morfosintáctica del griegu ye como'l de la mayoría de llingües indoeuropees antigües de tipu nominativu-acusativu. Tamién amuesa como estes unu enclín al orde básicu SOV a pesar de qu'usa preposiciones y frecuentemente presenta estructures con nucleu inicial (en llugar de nucleu final y postposiciones como frecuentemente asocede nes llingües SOV).
L'orde sintácticu ye de toes formes abondo llibre y bien dependiente de factores pragmáticos y estilísticos. Anque ciertos determinantes como los artículos precieden siempres al nome o les adposiciones precieden siempres al nome (esto ye, son preposiciones).
Remove ads
Ver tamién
- Griegu micénicu
- Idioma griegu
- Historia del idioma griegu
Referencies
Enllaces esternos
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads