Lek albanu
moneda d'Albania From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
El lek (plural lekë) ye la moneda d'Albania. Estremar en 100 qindarkë (singular qindarka). El códigu ISO 4217 pa esta unidá monetaria ye ALL y la so abreviatura L.
Esti artículu o seición necesita referencies qu'apaezan nuna publicación acreitada, como revistes especializaes, monografíes, prensa diaria o páxines d'Internet fiables. |
Remove ads
Nome
El nome de la moneda deriva de la abreviación popular n'albanés d'Alexandru Magnu (Leka i Madh). El lek foi introducíu mientres el reináu d'Ahmet Zogu y ye emitíu pol Bancu d'Albania (Banka y Shqipërisë). El nome qindarka provién del albanés qind, que significa cien. Qindarka tien, poro, el mesmu significáu que céntimu, centavu, centime, centésimu, etc.
Historia
Hasta 1912, Albania usó la llira turca, yá que formaba parte del Imperiu otomanu. Tres la independencia, nun s'introdució una nueva moneda hasta 1926, por cuenta de un periodu de caos políticu. Mientres esti periodu, circularon delles monedes estranxeressobremanera les de la Unión Monetaria Llatina. Tamién foi emitíu daqué de papel moneda mientres esti ralu, para Berat, Gjirokastër, Korçë, Shkodër y Vlorë. Les denominaciones utilizaes fueron el pa y el grosh (divisiones de la llira turca), llires italianes, franga argjent (“francos de plata”), francos, qint, qindtar, skender...
Primer lek
El lek foi introducíu en 1926. De primeres hubo cuatro denominaciones en circulación. El lek valía 100 qindar leku ente que el frang ar (tamién frank ar) valía 100 kindar ar o 5 lekë. El lek yera equivalente a la llira italiana.
Mientres la ocupación italiana d'Albania en 1938, el lek amenorgó'l so valor a 0,8 llires italianes. Les monedes emitíes llevaben denominaciones solamente en lek mientres la ocupación. Tres la Segunda Guerra Mundial, namái fueron emitíos el lek y el qindarka (equivalente al qindar leku). Ente 1946 y 1948, el lek foi afitáu a tasa 1:1 col dinar yugoslavu. De siguío, afitar a 12,5 lekë = 1 rublu soviéticu.
Segundu lek
De resultes de la revaluación del rublu soviéticu en 1961, el lek foi tamién revaluado en 1965, a la tasa de 10 vieyos lekë = 1 nuevu lek, pa restablecer la tasa de cambéu de 12,5 lekë = 1 rublu. Esti lek siguió en circulación hasta los nuesos díes, magar sufrió una considerable inflación tres el fin del réxime comunista.
Lek valutë
En 1992 foi introducíu un nuevu lek, denomináu lek valutë, equivalente a 50 lekë. Fueron emitíes dos denominaciones de billetes, 10 y 50 lekë valutë (el billete de 1 lek valutë foi impresu pero non emitíu). Sicasí, el lek valutë nun reemplazó al lek y nun se fixeron más emisiones nesa moneda.
Remove ads
Monedes
Primer lek
En 1926 fueron introducíes les monedes de bronce de 5 y 10 qindar leku, xunto coles de ¼, ½ y 1 lek de níquel y les de 1, 2 y 5 franga ar de plata. En 1935, fueron emitíes les monedes de 1 y 2 qindar de bronce, iguales en valor a les de 5 y 10 qindar leku.
Tres la ocupación italiana, fueron introducíes les de 0,20, 0,50, 1 y 2 lekë d'aceru inoxidable y les de 5 y 10 lekë de plata, xunto coles de 0,05 y 0,10 lekë de bronce-aluminiu en 1940. Estes monedes fueron emitíes hasta 1941.
En 1947 foi introducida una nueva serie, que consistía en monedes de ½, 1, 2 y 5 lekë de cinc. Esta serie foi emitida hasta 1957.
Segundu lek
En 1965, y dataes en 1964, fueron introducíes les monedes d'aluminiu de 5, 10, 20 y 50 qindarka y 1 lek. Darréu introducióse una nueva serie en 1988 qu'esaniciaba les estrelles de los diseños anteriores y como novedá añadía al conu monetariu una moneda de 2 lekë y otra de 1 lekë acuñada en bronce-aluminiu.
Ente 1995 y 1996 foi introducida una nueva serie pa esaniciar los antiguos escudos d'armes con insgnias comunistes, en denominaciones de 1, 2, 5, 10, 20 y 50 lekë, con una moneda bimetálica de 100 lekë añadida en 2000. Esperábase que para mediaos de 2009 fuera introducida una nueva moneda de 200 lekë que sustituyera al billete de la mesma denominación[ensin referencies]. Amás, esisten delles denominaciones acuñaes pa conmemorar dalgún motivu concretu.
De siguío detállase una tabla coles carauterístiques de la última serie en circulación. Les imáxenes pueden apreciase na ficha de moneda na encabezadura del artículu.
Remove ads
Billetes
Primer lek
En 1926 el Bancu Nacional d'Albania (Banka Kombëtare y Shqipnis) introdució billetes en denominaciones de 1, 5, 20 y 100 franga ari. En 1939 fueron emitíos con denominaciones de 5 y 20 franga. Estos fueron asocedíos en 1944 por otros de 2, 5 y 10 lekë y 100 franga.
En 1945 el Bancu del Pueblu d'Albania (Banka y Shtetit Shqiptar) emitió sobreimpresiones sobre billetes del Bancu Nacional pa 10 lekë, 20 y 100 franga. Tamién fueron emitíos billetes regulares de 1, 5, 20, 100 y 500 franga. En 1947 el lek foi adoptáu como denominación principal, con billetes emitíos de 10, 50, 100, 500 y 1.000 lekë.
Segundu lek
En 1965 fueron introducíos, fechaos en 1964, los billetes de 1, 3, 5, 10, 25, 50 y 100 lekë pol Banka y Shtetit Shqiptar. Una segunda serie de billetes foi emitida en 1976 cuando'l país camudó'l so nome a República Popular Socialista. Nel diseñu d'estos billetes participó l'artista Sadik Kaceli.
En 1991 introduciéronse denominaciones de 100 y 500 lekë. Un añu más tarde introducióse una nueva serie con distintos diseños y colores en denominaciones de 100, 200, 500 y 1.000 lekë. En 1996, emitióse otra nueva serie con distintos motivos y nes mesmes denominaciones, y cola novedá de la introducción del nuevu billete de 5.000 lekë. En 2008 introduzse un nuevu billete de 2.000 lekë.
Remove ads
Referencies
Enllaces esternos
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads