Mosaicu

Un mosaicu (del llatín mosaĭcum [opus], ‘[obra] relativa a les Muses,^[1] artística’) ye una obra pictórica ellaborada con pequeñes pieces de piedra, cerámica o vidriu de diverses formes y colores, llamaes teseles, xuníes por aciu yelsu o otru aglomerante pa formar composiciones decoratives xeométriques, figuratives o astractes. Al mosaicu vexetal o mosaicu de madera llámase-y taracea.^[2]

Pa ver otros usos d'esti términu, Mosaicu (dixebra).

Mosaicu romanu de lleón mancáu na villa romana de La Olmeda, Pedrosa de la Vega (Palencia, Castiella y Llión).

Etimoloxía

Villa Romana del Casale di Piazza Armerina.

Mosaicu bizantín.

La pallabra griega μoυσα-ης (mousa-ye) significa ‘musa’; μουσειoς-α-oν (mouseios-a-on), ‘tocante a les muses’; μoυσειoν-oυ (mouseion-ou), ‘templu de les muses’, ‘llugar onde moren les muses’.

La pallabra μoυσειoν (mouseion) dio orixe al llatín musivus -a -um, que ye l'antecedente de mosaicu. Dizse que los romanos consideraben tan esquisitu l'arte de faer mosaicos que pensaben que solo podíen crealo les muses o los favorecíos por elles.

Historia

Mosaicu na Basílica de San Vitale en Rávena (Italia). Detalle del presbiteriu.

Mosaicu modernu, fechu nel s. XX.

Reparar nos xacimientos de la ciudá asiria llamada Nínive. Púdose ver que decoraben les parés y les columnes con pequeños cachos de magre de colores conformando diseños xeométricos.

La téunica del mosaicu provién d'un perfeccionamiento del primitivu pavimentu que se faía con quixarros y denominábase col términu griegu de lithostrotos (‘preparáu con piedres’).^[3] Nel mundu européu foi bien frecuente y dende bien tempranu (dende fines del sieglu V e. C.) el pavimentu compuesto por arbeyes de ríu (piedrecillas pequeñes que s'atopen nes veres) de tamaños y de colores distintos. Con estes arbeyes faíen dibuxos senciellos de temes xeométriques. Nos pueblos de Castiella y Llión (n'España) siguieron al traviés de los sieglos esta tradición pa los patios y zaguanes de les cases. Ye lo que llamen enguijarrado.

Esti sistema de pavimentación púdose ver claramente nes cases d'Olinto, antigua ciudá griega de la rexón de Macedonia na península Calcídica, que foi destruyida por Filipo II de Macedonia nel añu 348 e. C., y nes ciudaes de Pella y Corintu. Les escenes representaes con estos quixarros suelen ser del mundu marín, del repertoriu homéricu y del cultu a Dioniso.

Tolos pueblos antiguos fixeron incursión nesti arte tanto na antigüedá clásica como na de Mesoamérica. Na antigüedá clásica aportó a un productu bien ellaboráu y de gran luxu cola cultura helenística, en que s'empezar a realizar obres más complicaes con temes complexes y episodios de la vida cotidiana y de la mitoloxía. Los materiales emplegaos tamién fueron más ricos (mármol, vidriu, ónice). L'arte del mosaicu adquier el so espardimientu en dómina del Imperiu romanu.

A lo llargo de la historia de la humanidá l'arte del mosaicu foise desenvolviendo y arriqueciéndose, adquiriendo l'estilu y los materiales fayadizos a cada dómina, hasta llegar al sieglu XXI en que les obres d'arte siguen asocediéndose.

Ver tamién

• Mosaicu helenísticu
• Mosaicu romanu
• Mosaicu de Issos