San Diego

San Diego ye una ciudá del estáu de California, nos Estaos Xuníos. Asítiase al sur del estáu, a la vera l'océanu Pacíficu, a unos 190 km al sur de Los Angeles y a poco más de 30 km de la frontera con Méxicu. Ye la octava mayor ciudá del país, y la segunda mayor de California. Foi'l primer llugar habitáu por europeos del estáu (the birthplace of California) y ye conocida pol so clima suave, poles playes y tamién por tener un puertu natural d'agües bien profundes que faen que tenga sío, dende'l bombardéu de Pearl Harbor pola marina xaponesa en 1941, una de les principales bases de la Marina d'Estaos Xuníos. Nos últimos años tamién espoxiga nella'l sector d'investigación médica y biotecnolóxica. La so población, según el censu de 2010, yera de 1.307.402 habitantes.

San Diego
Bandera de San Diego (es)
Alministración
País	Estaos Xuníos
Estaos	California
Condáu	condáu de San Diego
Tipu d'entidá	ciudá de los Estaos Xuníos[1]
Mayor of San Diego (en)	Todd Gloria
Nome llocal	San Diego (en)
Códigu postal	92101–92117, 92101, 92104, 92105, 92110, 92113 y 92116
Xeografía
Coordenaes	32°42′54″N 117°09′45″W
San Diego San Diego (los EE.XX.)
Superficie	964.497168 km²
Altitú	422 ft
Demografía
Población	1 386 932 hab. (2020)
Porcentaxe	42.05% de condáu de San Diego
Densidá	1437,98 hab/km²
Viviendes	511 662 (31 avientu 2020)
Más información
Fundación	16 xunetu 1769
Prefixu telefónicu	619 y 858
Estaya horaria	Tiempu del Pacíficu UTC−08:00 (horariu estándar) UTC−07:00 (horariu de branu) America/Los_Angeles (es)
Llocalidaes hermaniaes	Vladivostok, Alcalá de Henares, Campinas, Edimburgu, Jalalabad, Jeonju (es) , León de Los Aldama, City of Perth (en) , Quanzhou, Taichung, Tema (es) , Tijuana, Varsovia, Yantai, Yokohama, Ciudad Juárez, Cavite, Cavite y Ciudá de Panamá
sandiego.gov

Llocalización de San Diego dientro'l condáu homónimu y del estáu

La zona yera l'hogar de los Kumeyaay cuando aportaron a ella los europeos. San Diego foi'l primer llugar al que llegaron na actual costa oeste de los Estaos Xuníos. En 1542 Juan Cabrillo llegó a la so bahía y reclamó tola rexón pa España, dando asina'l niciu a lo que diba ser l'Alta California 200 años dempués. El presidiu (fuerte) y misión (de la orde franciscana) de San Diego, fundáu en 1769, foi'l primer asentamientu européu na actual California. En 1821 la ciudá pasó a formar parte del recién independizáu estáu mexicanu, y pasó a manes d'Estaos Xuníos en 1850 dempués de que, tres la guerra ente Méxicu y Estaos Xuníos, California fora almitida como estáu de la xunión.

La ciudá ye la sede alministrativa del condáu de San Diego y el centru económicu de la rexón y del área metropolitana San Diego-Tijuana. Los sectores que tiren pola actividá económica de la ciudá son el militar, tantu pola presencia d'instalaciones militares nella como pola d'industries de defensa, el turísticu, l'industrial y el comerciu internacional. A la vera de la so universidá (University of California, San Diego) y del so centru médicu asociáu (USCD Medical Center) tien desarrolláose tamién, nos caberos años, un importante sector biotecnolóxicu.

Skyline de San Diego

Llocalidaes hermaniaes

Les ciudaes hermaniaes con San Diego son:

• Ciudad Juárez ( Méxicu)
• Cavite ( Filipines)
• Quanzhou ( República Popular China)
• Yokohama (dende 1957) ( Xapón)^[2]
• León de Los Aldama (dende 1969) ( Méxicu)^[2]
• Cavite (dende 1969) ( Filipines)^[2]
• Tema ^(es) (dende 1976) ( Ghana)^[2]
• Edimburgu (dende 1977) ( Reinu Xuníu)^[2]
• Alcalá de Henares (dende 1982) ( España)^[2]
• Jeonju ^(es) (dende 1982) ( Corea del Sur)^[2]
• Taichung (dende 1983) ( Taiwán)^[2]
• Yantai (dende 1985) ( República Popular China)^[2]
• City of Perth ^(en) (dende 1986) ( Australia)^[2]
• Vladivostok (dende 10 setiembre 1991) ( Rusia)^[2]
• Tijuana (dende 1993) ( Méxicu)^[2]
• Campinas (dende 13 avientu 1995) ( Brasil)^[2]
• Varsovia (dende 1996) ( Polonia)^[2]
• Jalalabad (dende 2004) ( Afganistán)^[2]
• Ciudá de Panamá (dende 2014) ( Panamá)^[2]