Bombey adası
From Wikipedia, the free encyclopedia
Bombey adası (ing. Isle of Bombay) — Hind okeanında yerləşən adalar qrupu. Hindistan ərazisində yerləşmişdir. Yeddi Bombey adaları arxipelaqına daxil olan adadır.[1]
Bombey adası portuqal taciri və tədqiqatçısı olan Fransişku di Almeyda tərəfindən 1508-ci ildə adlandırılmışdı. Almeyda onu "Bom Bahiya" (portuqaldan — "Yaxşı körfəz") adlandırmışdır. 16-cı əsrdə arxipelaq Portuqaliya hakimiyyəti altında idi və 1662-ci ildə II Karlın Britaniya kraliçası olan Yekaterina Braqansskaya evləndikdən sonra cehizi kimi İngiltərəyə verilmişdi. Adada genişmiqyaslı işlərdən sonra körpü vasitədi ilə adanı Hindistanın materik hissəsiylə birləşdirdilər. İndi Bombey adası 1995-ci ilə qədər adanın adını daşımış Bombey şəhərinin adını daşıyır. Arxipelaqın əsas adası olaraq Bombey "Yeddi adanın" əsas Britaniya limanı hesab olunur.[2] Malabar-Xill təpəsində Silxara sülaləsi zamanında tikilmiş Valkeşvar adlı qədim hindu məbədi bu adada yerləşir. Adada bir çox etnik qrup yerləşdirilirdi: maratxilər, parslar, qucaratlılar, müsəlmanlar, həmçinin Portuqaliyadan və İngiltərədən gəlmələr. Ada tez-tez, xüsusilə qabarmalar və çəkilmələr zamanı su altında qalırdı. Buna görə də 1782–1784-cü illər arasında Britaniya hakimiyyəti Vorli adasından ayrılmış Bombeyi yenidən birləşdirdi.[3]
Ada Hind okeanında yerləşmişdir və Ərəbistan dənizinin sularıyla yuyunur. Adanın sahəsi — 603 km²-dir. Dəniz səviyyəsindən hündürlüyü — 10 metrdən 15 metrə qədər çatır. Bombey adası özünün yerləşdiyi arxipelaqın mərkəzi hesab olunur. Ada cənubdan Kolaba və Kiçik Kolaba (Qarıların Adası) adalarına qədər uzanır. Şimaldan — hal-hazırda yerində çay olan Mazaqaon adası, Parel, Maxim və Vorli adaları ilə sərhəddir. Ada dörd körfəz ilə əhatə olunmuşdur: Vazai-Krik, Qorai-Krik, Malad-Krik, Tan-Krik. Adada çaylar yerləşmişdir: Daxisar, Oşivara, Poysar, Mitxi və göllər: Tulsi, Vixar, Povay. Materikdə yerləşən Ulxas çayının ağzı bu adada yerləşib. Adada dağlar yoxdur, amma 13 köhnə təpədən ibarət 22 təpə yerləşmişdir: Malabar, Kumbala, Antop, Seuri, Qilbert, Uorli, Pali, Mazaqaon, Sion, Maxakali, Qoandji, Pulşaçi, Salamati. Təpələrə ingilis variantında "-Xill" hissəsini (ingilisdən — "təpə") əlavə edirlər.[4]
Ada canlı varlıqların müxtəlifliyiylə məşhur deyil, çünki əsas onun hissəsi şəhər ərazisiylə tutulmuşdur. Bombeyin faunasında quşlar üstünlük təşkil edir:
- Yakobun ququ quşu
- Tovuzquşu
- Koeli
- Pittlər
- Misir vağı
- Yaqut su quzğunu
- Bülbüllər
- Silviyalar
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
