Litva

Litva (lit. Lietuva) köhnə Azərbaycandilli mənbələrdə Litfa^[8] və ya Litvaniya, rəsmi adı Litva Respublikası (lit. Lietuvos Respublika) — Avropada, Baltik dənizinin şərq sahilində dövlət. Şimalda Latviya, cənub-şərqdə Belarus, cənub-qərbdə Polşa və Rusiyanın Kalininqrad bölgəsiylə həmsərhəddir. 2004-cü ildən NATO-nun və Avropa İttifaqının üzvüdür.

Litva
Lietuvos Respublika
Bayraq Gerb[d]
Vienybė težydi
Himn:  Tautiška giesmė (azərb. "Milli Himn"‎)
Tarixi
• Müstəqilliyin elanı	16 fevral 1918
• 1-ci Sovet işğalı	15 iyun 1940
• 2-ci Sovet işğalı	1944
• Müstəqilliyin bərpası	11 mart 1990
• Aİ-yə qəbul	1 may 2004
Rəsmi dilləri	Litva dili[1]
Paytaxt	Vilnüs-546min sakin ( 2009-cu il)
İdarəetmə forması	Unitar yarı prezident respublikası
Prezident	Qitanas Nauseda [12.VII.2012 ~]
Baş Nazir	Rimantas Šadžius [4.VIII.2025 ~]
Sahəsi	Dünyada 123-cü
• Ümumi	65300 km²
• Su sahəsi (%)	1,35
Əhalisi
• Əhali	2 980 min[2] nəfər (138-ci)
• Siyahıyaalma (2011)	3 053 804[3] nəf.
• Sıxlıq	53 nəf./km² (120-ci)
• Ümumi	70.334.299.008 $[4]
ÜDM (AQP)
• Ümumi	67,4 milliard dollar  (86-cı)
• Adambaşına	22 600 dollar  (65-ci)
ÜDM (nominal)
• Ümumi (2008)	47 304 milyon dollar
• Adambaşına	14 086 dollar
İİİ (2008)	0.869
Valyuta	avro[5][6]
İnternet domeni	.lt
ISO kodu	LT
BOK kodu	LTU
Telefon kodu	+370
Saat qurşaqları	UTC+02:00 UTC+03:00
Nəqliyyatın yönü	sağ[d][7]
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Litva

Tarix

Əsas məqalə: Litva tarixi

Tarixdə bir hadisə o birisinin ardınca gəlir, bir yerdə onlar bütöv bir zəncir təşkil edirlər. Keçmişin səhvləri gələcək nəsillərə təsir edir. Əgər dövlət müstəqilliyini itirirsə, sonralar o ya bərpa olunur, ya da birdəfəlik dünya xəritəsindən silinir, xalq isə məhv olur.

Bunu Litvanın İntibah dövrünün tətqiqatçılarından biri, fəlsəfə doktoru, professor Bronislav Qenzelis belə təsdiq edir.

Baltik kəhrəbası bir vaxtlar qiymətli ticarət resursu idi. Müasir Litva bölgəsindən Kəhrəba Yolu ilə Roma İmperiyasına və Misirə daşınırdı.

Seymdəki əsas siyasi partiyalar

1. Vətən Birliyi - Litva Xristian Demokratları
2. Liberallar Hərəkatı
3. Litva Kəndlilər və Yaşıllar İttifaqı
4. Litva Sosial Demokrat Partiyası
5. "Litva Uğrunda" Demokratlar İttifaqı
6. Azadlıq Partiyası
7. Litva Regionlar Partiyası
8. Litvada polyakların seçki aksiyası – Xristian Ailələr Alyansı

Əhali

Əsas məqalə: Litva əhalisi

1 yanvar 2012-ci il tarixinə olan rəsmi məlumata əsasən Litva əhalisi 3199,8 min nəfər idi.^[9] Onlardan 2142,8 min nəfəri şəhərlərdə, 1057 min nəfəri isə kəndlərdə yaşayırdı.^[9] 1 mart 2014-cü il tarixinə olan rəsmi məlumata əsasən isə ölkə əhalisi 2 milyon 939 min 431 nəfər təşkil edir.^[2]

Din

2011-ci ilin senzi göstərmiş ki, əhalinin 77,2%-i Roma katolikləridir.^[10]

Ərazi

Ümumi ərazisi 65,300 km² olan Litva inzibati cəhətdən 6 dairə, 44 rayona bölünür.

Şəhərlər

• Vilnüs – 560,2 min
• Kaunas – 373,7 min
• Klaypeda – 191,6 min
• Panevejis – 116,8 min
• Şyaulyay – 132,7 min
• Yonava – 34,4 min
• Kedaynyay –
• Majeykyay –
• Mariyampole -
• Utena – 33,9 min

Tanınmış idmançılar

• Arvidas Sabonis, Basketbol, Jalgiris (Kaunas).
• Sarunas Jasikevicius, Nyu-Orlean, ABŞ.