Volter

Volter (fr. Voltaire; 21 noyabr 1694^[2][3][…], Paris, Fransa krallığı^[4][5] – 30 may 1778^[4][6][…], Paris, Fransa krallığı^[4][5]) — XVIII əsr Fransa maarifçilərinin görkəmli nümayəndəsi, şair, publisist, tarixçi, insan hüquqları müdafiəçisi. Əsl adı Fransua-Mari Aruedir.

Volter
fr. Voltaire
Doğum adı	François-Marie Arouet
Təxəllüsü	Voltaire, Bénédictin[1]
Doğum tarixi	21 noyabr 1694(1694-11-21)[2][3][…]
Doğum yeri	Paris, Fransa krallığı[4][5]
Vəfat tarixi	30 may 1778(1778-05-30)[4][6][…] (83 yaşında)
Vəfat yeri	Paris, Fransa krallığı[4][5]
Dəfn yeri	Panteon[d]
Təhsili	Böyük Lüdovik Liseyi[d]
Fəaliyyəti	filosof, şair, tarixçi, esseist, dramaturq, avtobioqraf[d], gündəlik yazıçısı[d], şair-vəkil[d], fantastika yazıçısı[d], ensiklopediyaçı[d], müxbir[d], politoloq, yazıçı
Əsərlərinin dili	fransız dili
İstiqamət	azad düşüncə, Maarifçilik dövrü, deizm
Janr	roman
Üzvlüyü	London Kral Cəmiyyəti (1743–)[7], Fransa Akademiyası (1746–), Prussiya Elmlər Akademiyası[d] (1746–)[8], Rusiya Elmlər Akademiyası[9], masonluq (1778–)[10]
Mükafatları
Volter Vikimənbədə
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

Volter üçüncü silkə məxsus olan ailədə anadan olmuşdur. O, feodal qaydalarına və katolik kilsəsinə qarşı çıxışları ilə şöhrət qazanmışdı. Volter yaradıcılığının əsas məqsədi maarifi yaymaq, xalqın beynindən dini xürafatları çıxarmaq vəzifəsini həyata keçirməkdən ibarət idi.

Volter mövcud köhnəlmiş qaydaların dəyişdirilməsini inqilabda deyil, "maariflənmiş monarxdan" gözləyirdi. Sadə xalqa o, bir qədər ehtiyatla yanaşırdı. O, bütün adamların qanun qarşısında bərabər olmasını, hər cür imtiyazların ləğv edilməsini tələb edirdi. Son nəticədə Volter istəyirdi ki, kralın hakimiyyətini məhdudlaşdıran konstitusiya meydana gəlsin. Eyni zamanda Volter şair və yazıçı olmaqla yanaşı insanlarla mükəmməl münasibət qurmağı bacaran bir ictimai xadim olmuşdur. Mari Aruyenin həyatı haqqında yazılan gündəliklərdən birində onun öz yazılarını yataqda kağızı sevgilisinin kürəyinə söykəməklə yazdığını xatırlamışlar.