Вексельбург монастыры

Вексельбург монастыры (нем. Kloster Wechselburg, элек — Чиллен монастыры (Zschillen Kloster)) — бенедикт орденының Бавария конгрегацияһы католик монастыры, Саксония федераль ерендәге Вексельбург общинаһында урынлашҡан.

Вексельбург монастыры
Нигеҙләү датаһы	1160
Дәүләт	Германия[1]
Административ-территориаль берәмек	Вексельбург[1]
Бағышланған	Животворящий Крест[d]
Мираҫ статусы	heritage monument in Saxony[d]
Адрес	Markt 9; 10; 11; 12; 16; 17
Вексельбург монастыры Викимилектә

Коллегиаль сиркәү XII быуатта нигеҙләнгән аббатлыҡтың коллегиаль сиркәүе Заале йылғаһы буйындағы роман ҡаралтылары араһында иң яҡшы һаҡланғаны тип һанала, ә уның лекторийы (нем. Lettner) һәм триуфлы сиркәү тәреһе XIII быуат пластикаһының иң яҡшы өлгөләренең береһе булып тора.

Тарихи очерк

Чиллен ауылы монастырына нигеҙҙе Деди Толстой, граф Веттин һәм Гройч XII быуат уртаһында һала, башта ул «йорт» монастыры һәм ғаилә төрбәһе итеп уйланылған була. 1168 йылда Мейсен епискобы Герунг шул ваҡытта төҙөлгән базиликаның өлөшөн (яҡынса 1200 йылда тамамлаған) изгеләндерә, һәм 1174 йылда изге Августин Уставына ярашлы Галле янындағы Петерсбергтан килгән монах-августиндар даими монастырь тормошон башлап ебәрә.

1278 йылда маркграф Генрих Яҡты теләге буйынса монастырь Немец орденына буйһондорола һәм 1543 йылға тиклем уның идаралығы аҫтында була, Саксония герцогы Мориц тарафынан секулярлаштырыла һәм артабан — Хонштайн, Велен һәм Ломенға алмаштырылып — Шенбург дворяндар нәҫеленә тапшырыла. Нәҡ ошо алмаштырылыу һөҙөмтәһендә монастырь һәм уның күрше общинаһы үҙенә Вексельбург исемен ала (тура тәржемәһе: алмашыу урыны).

Утыҙ йыллыҡ һуғыш осоронан һуң Шёнбургтар быға тиклем бөлгөнлөккә төшкән конвент барокко һарайын үҙгәртеп төҙөйҙәр, һарай 1945 йылдарҙағы ер реформаһына тиклем уларҙың биләмәләрендә тора. Шул уҡ ваҡытта элекке монастырь сиркәүе башта лютеран сиркәүе булараҡ ҡулланыла, һәм 1869 йылда — Вексельбург хужаларының католиклыҡҡа күсенеүе менән бәйле — католиктар йолаһы буйынса ҡабаттан тергеҙелә.

Икенсе донъя һуғышының һуңғы көндәрендә зыянланған сиркәү 1953—1965 йылдарҙа яңынан тергеҙелә һәм артабан мәхәллә сиркәүе сифатында ҡулланыла.

Германия берләшкәндән һуң, 1993 йылдың 28 авгусында, Вексельбургтың Изге Августин монастырына ҡайтанан нигеҙ һалына һәм унда йәшәргә Баварияның Этталь аббатлығынан монахтар күсеп килә .

2012 йылдың 14 сентябрендә монастырь Этталь аббатлығының бойондороҡло приораты статусын ала. Монастырҙың беренсе приоры итеп Мавр Крас тәғәйенләнә (нем. Maurus Kraß), быға тиклем ул монастырь мәктәбен етәкләгән була.

Галереяһы

• 
  Монастырь ҡапҡаһы
• 
  XIII быуаттағы тәре һәм лекторий
• 
  Төп миһраб
• 
  Монастырҙы нигеҙләүсе Деди III һәм уның ҡатыны ҡәберендәге таш
• 
  Скульптура биҙәүе

Әҙәбиәт

• Heinrich Magirius: Wechselburg Stiftskirche. Denkmal christliche Das. Regensburg, Schnell&Steiner Verlag 2003. ISBN 3-7954-5734-3.
• GERMANIA BENEDICTINA. Mecklenburg Mönchsklöster Die in-Vorpommern, Sachsen-Anhalt, Sachsen Thüringen und. Band X-2 St. 2012 Ottilien [u.a.] Gabriel Heuser, OSB: S. 1455—1460 Wechselburg. ISBN 978-3-8306-7571-6.

Шулай уҡ ҡарағыҙ

• Замок Рохлиц
• Замок Крибштайн
• Шёнбурги

1. archINFORM (нем.) — 1994.