Помпеи
боронғо Рим ҡалаһы From Wikipedia, the free encyclopedia
Помпе́и (лат. Pompeji, итал. Pompei, неоп. Pompei; грек. Πομπηία) — 79 йылдың 24 авгусында атылған Везувий вулканы көлө аҫтында күмелеп ҡалған Италияның Камапания өлкәһендә Неапольдын йырыҡ түгел урынлашҡан Боронғо Рим ҡалаһы.
Хәҙерге көндә — асыҡ һауалағы музей. ЮНЕСКОның бөтә донъя мираҫы исемлегенә индерелгән. Бөтә донъяға билдәле Помпеи ҡалаһы Италияның көньяғында Везувий вулканы итәгендә урынлашҡан. 79 йылдың 24 авгусында вулкан атылы башлағас ҡала көл аҫтында ҡала. Бөгөнгө көндә был ҡаланы күрергә бөтә донъянан туристар ағыла.
1594 йылда был ҡаланы, һәләкәттән һуң быуат ярым ваҡыт үткәс, ҡаҙыу эштәре барышында табалар[1]. 1748 йылдан башлап был урында ҡаҙыу эштәре башҡарыла. Был ҡаланың мозаикалы стеналары, иҙәндәре, храм, амфитеатр, мунса ҡалдыҡтары, йорттар, ҡала ҡапҡаһы янындағы некрополь һәм башҡа нәмәләр табыла.
1870 йылда ике метрлыҡ көл һәм һөрөм аҫтында ҡалған кеше мәйеттәре ятҡан бушлыҡтар табыла. Был бушлыҡтарға шыйыҡ гипс һалып, ул замандағы кешеләрҙең һыны реконструкциялана. Шуныһы ҡыҙыҡлы: кемдәрҙер ғаиләһе менән ашап ултыра, ашарға бешерә, кейем тегә — уларҙы вулкан шул көйө ҡаплаған. Был фигуралар Помпеи музей ҡурсаулығында винтиналарҙа һаҡлана. Ике мең йыл элек матди үҫешке ирешкән ҡала рухи бөлгөнлөккә төшкән. Ҡала аристократияһы күнел асыу өсөн төрлө саралар үткәргән. Эскеселек, зина ҡалыу, фәхишәлек ҡала кешеләре өсөн ят түгел.
1961 йылдан һуң ҡалала реставрация эштәре башҡарыла. Ҡаланың 20-25 % өлөшөндә ҡаҙыу эштәре башҡарылған[2].
Иҫкәрмәләр
Әҙәбиәт
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
