Люксембург

Люксембу́рг Бөйөк Герцоглығы (люксем.Groussherzogtum Lëtzebuerg, франц. Grand-Duché de Luxembourg, нем. Großherzogtum Luxemburg) — Көнбайыш Европала урынлашҡан дәүләт бөйөк герцоглыҡ. 1957 йылдан алып Европа Берләшмәһенең ағзаһы. Герцоглыҡ Бельгия, Германия и Франция дәүләттәре менән сикләнә. Илдең атамаһы үргенемец теленән «lucilinburch» — «бәләкәй ҡала» барлыҡҡа килә.

Люксембург Бөйөк Герцоглығы
люксем.Groussherzogtum Lëtzebuerg
франц. Grand-Duché de Luxembourg
нем. Großherzogtum Luxemburg

Флаг {{{Герб урынына}}}
Девиз: «Mir wëlle bleiwe wat mir sinn» «Беҙ нисек барбыҙ, шулай ҡалырға теләйбеҙ»
Гимн: «Ons Hémécht (Беҙҙең Ватан)»
Люксембургтың урынлашыуы (йәп-йәшел): — Европала (асыҡ-йәшел һәм ҡара-көлһыу) — Европа Берләшмәһендә (асыҡ-йәшел)
Үҙаллылыҡ датаһы	9 июнь 1815 ( Франция)
Рәсми тел	люксембург, француз, немец
Баш ҡала	Люксембург ҡалаһы
Эре ҡала	Люксембург ҡалаһы
Идара итеү төрө	конституциялы монархия
Бөйөк Герцог Премьер-министр	Анри (Генрих) Жан-Клод Юнкер
Территория • Бөтәһе	167 2 586,4 км²
Халыҡ • Һаны (2010) • Халыҡ тығыҙлығы	502 207 чел. (168) 171 чел./км²
ЭТП   • Бөтәһе (2010)   • Бер кешегә	64,306 млрд.[1] долл. (98) 128 806[1] долл.
КПҮИ (2011)	Ҡалып:Артыу 0,867 [2] (Бик юғары) (25 урын)
Валюта	Евро (EUR, код 978)
Интернет-домены	.lu, .eu
Код ISO	LU
МОК коды	LUX
Телефон коды	+352
Сәғәт бүлкәте	+1

Политик структура

Люксембург — конституциялы монархия. Дәүләт башлығы — Бөйөк герцог. Ил менән дәүләт-министр башлығындағы хөкүмәт идара итә. Дәүләт-министрҙы (хөкүмәт рәйесен) Бөйөк герцог билдәләй. Ҡануниәт хакимиәтенең юғары органы — биш йылға һайланған бер палаталы парламент.

Административ бүленеш

Люксембург округтарҙан тора, ә округтар кантондарға һәм коммунналарға бүленә.

3 округ:

• Люксембург;
• Дикирш;
• Гревенмахер.

12 кантон:

1. Вианден — Вианден ҡ.
2. Вильц — Вильц ҡ.
3. Гревенмахер — Гревенмахер ҡ.
4. Дикирх — Дикирх ҡ.
5. Эш — Эш ҡ.
6. Эштернах — Эштернах ҡ.
7. Капеллен — Капеллен ҡ.
8. Клерво — Клерво ҡ.
9. Люксембург — Люксембург ҡ.
10. Мерш — Мерш ҡ.
11. Ремищ — Ремиш ҡ.
12. Роданж — Роданж ҡ.

Кантондар 118 ҡала һәм ауыл коммунналарынан тора.

Халҡы

Люксембургтағы хәрби парад

Люксембургтың барлыҡ халҡы 502 меңдән ашыу кеше тәшкил итә. Илдең төп халҡы — люксембурглылар, лётцебургер (үҙатама). Улар һинд-европа телдәр ғаиләһенең герман группаһының люксембург телендә аралашалар. Тағы ла немец һәм француз телдәре киң таралған.

Галерея

• 
  Төнгө Люксембург
• 
  Люксембург пейзажы
• 
  Люксембург панорамаһы
• 
  Вианден ҡалаһына күренеш
• 
  Вианден ҡалаһындағы ҡәлғә
• 
  Мозелла йылғаһы