Олимпия уйындарында волейбол

Йәйге Олимпия уйындарында волейбол буйынса ярыштар тәүге тапҡыр 1964 йылда Токиола йәйге Олимпия уйындарында үткәрелә һәм шунан алып артабанғы уйындар программаһына һәр саҡ индерелә.

Олимпия уйындарында волейбол
Спорт төрө	Волейбол
Ойоштороусы	Халыҡ-ара олимпия комитеты
Рәсми сайт	olympic.org/volleyball
Тасуирлау биттәре	sports-reference.com/oly…
Олимпия уйындарында волейбол Викимилектә

Ярыштар тарихы һәм системаһы

Волейбол 1957 йылда Софияла үткән Халыҡ-ара олимпия комитетының 53-сө сессияһы ҡарары буйынса олимпия спорт төрө тип таныла. Волейбол буйынса беренсе Олимпия турнирында 6 ҡатын-ҡыҙ һәм 10 ир-ат командаһы ҡатнаша, һуңыраҡ уларҙың һанының артыуы олимпия турнирҙары форматының үҙгәреүенә килтерә: 1964 һәм 1968 йылдарҙағы Уйындарҙа ярыштар түңәрәк системаһы буйынса уҙғарыла, 1972 йылдан алып плей-офф йәки олимпия системаһы индерелә.

1996 йылға Олимпия турнирҙарында ҡатнашыусылар һаны 12-гә етә һәм Уйындарға яңы квалификация системаһы индерелә. Һайлап алыу бынан алдағы Донъя кубогы уйындары, континенталь һәм донъя һайлап алыу турнирҙары йомғаҡтары буйынса уҙғарыла.

Олимпия турнирҙары ир-егеттәр һәм ҡатын-ҡыҙҙар командалары өсөн бер үк схема буйынса үткәрелә, ул уйындарҙы көн аша үткәреүҙе күҙ уңында тота һәм ике этапты үҙ эсенә ала: тәүҙә ҡатнашыусылар түңәрәк системаһы буйынса ике төркөмдә осраша, һуңынан төркөмдәрҙә 1-4-се урын алған командалар, сирек финалдан башлап, төшөп ҡалыу системаһы буйынса уйнай.

Пляж волейболы 1992 йылда Барселонала үткән Олимпия уйындарында күрһәтмә спорт төрө сифатында үтә. 1993 йылдың 24 сентябрендә Монте-Карлола Халыҡ-ара олимпия комитетының 101-се сессияһында олимпия спорт төрө тип таныла һәм 1996 йылда Атланталағы Олимпия уйындары программаһына тәүге тапҡыр индерелә. Был дисциплина буйынса ирҙәр һәм ҡатын-ҡыҙҙар турнирҙары бер үк ваҡытта үткәрелә башлай.

Ярыш призёрҙары

Волейбол

Ирҙәр

Йыл	Үткәрелеү урыны	Финал			3-сө урын өсөн матч
		1-се урын	Иҫәп	2-се урын	3-сө урын	Иҫәп	4-се урын
1964	Токио	СССР	[1]	Чехословакия	Япония	[1]	Румыния
1968	Мехико	СССР	[1]	Япония	Чехословакия	[1]	ГДР
1972	Мюнхен	Япония	3 : 1 11:15, 15:2, 15:10, 15:10	ГДР	СССР	3 : 0 15:11, 15:8, 15:13	Болгария
1976	Монреаль	Польша	3 : 2 11:15, 15:13, 12:15, 19:17, 15:7	СССР	Куба	3 : 0 15:8, 15:9, 15:8	Япония
1980	Мәскәү	СССР	3 : 1 15:7, 15:13, 14:16, 15:11	Болгария	Румыния	3 : 1 15:10, 9:15, 15:13, 15:9	Польша
1984	Лос-Анджелес	АҠШ	3 : 0 15:6, 15:6, 15:7	Бразилия	Италия	3 : 0 15:11, 15:12, 15:8	Канада
1988	Сеул	АҠШ	3 : 1 13:15, 15:10, 15:4, 15:8	СССР	Аргентина	3 : 2 15:10, 15:17, 15:8, 12:15, 15:9	Бразилия
1992	Барселона	Бразилия	3 : 0 15:12, 15:8, 15:5	Нидерланд	АҠШ	3 : 1 12:15, 15:13, 15:7, 15:11	Куба
1996	Атланта	Нидерланд	3 : 2 15:12, 9:15, 16:14, 9:15, 17:15	Италия	Югославия	3 : 1 15:8, 7:15, 15:8, 15:9	Рәсәй
2000	Сидней	Югославия	3 : 0 25:22, 25:22, 25:20	Рәсәй	Италия	3 : 0 25:16, 25:15, 25:18	Аргентина
2004	Афина	Бразилия	3 : 1 25:15, 24:26, 25:20, 25:22	Италия	Рәсәй	3 : 0 25:22, 27:25, 25:16	АҠШ
2008	Пекин	АҠШ	3 : 1 20:25, 25:22, 25:21, 25:23	Бразилия	Рәсәй	3 : 0 25:22, 25:19, 25:23	Италия
2012	Лондон	Рәсәй	3 : 2 19:25, 20:25, 29:27, 25:22, 15:9	Бразилия	Италия	3 : 1 25:19, 23:25, 25:22, 25:21	Болгария
2016	Рио-де-Жанейро	Бразилия	3 : 0 25:22, 28:26, 26:24	Италия	АҠШ	3 : 2 23:25, 21:25, 25:19, 25:19, 15:13	Рәсәй
2020	Токио	Франция	3 : 2 25:23, 25:17, 21:25, 21:25, 15:12	Рәсәй	Аргентина	3 : 2 25:23, 20:25, 20:25, 25:17, 15:13	Бразилия

Ҡатын-ҡыҙҙар

Йыл	Үткәрелеү урыны	Финал			3-сө урын өсөн матч
		1-се урын	Иҫәп	2-се урын	3-сө урын	Иҫәп	4-се урын
1964	Токио	Япония	[1]	СССР	Польша	[1]	Румыния
1968	Мехико	СССР	[1]	Япония	Польша	[1]	Перу
1972	Мюнхен	СССР	3 : 2 15:11, 4:15, 15:11, 9:15, 15:11	Япония	КНДР	3 : 0 15:7, 15:9, 15:9	Корея Республикаһы
1976	Монреаль	Япония	3 : 0 15:7, 15:8, 15:2	СССР	Корея Республикаһы	3 : 1 12:15, 15:12, 15:10, 15:6	Венгрия
1980	Мәскәү	СССР	3 : 1 15:12, 11:15, 15:13, 15:7	ГДР	Болгария	3 : 2 15:5, 13:15, 6:15, 15:4, 15:8	Венгрия
1984	Лос-Анджелес	Ҡытай	3 : 0 16:14, 15:3, 15:9	АҠШ	Япония	3 : 1 13:15, 15:4, 15:7, 15:10	Перу
1988	Сеул	СССР	3 : 2 10:15, 12:15, 15:13, 15:7, 17:15	Перу	Ҡытай	3 : 0 15:13, 15:6, 15:6	Япония
1992	Барселона	Куба	3 : 1 16:14, 12:15, 15:12, 15:13	Берләшкән команда	АҠШ	3 : 0 15:8, 15:6, 15:13	Бразилия
1996	Атланта	Куба	3 : 1 14:16, 15:12, 17:15, 15:6	Ҡытай	Бразилия	3 : 2 15:13, 4:15, 16:14, 8:15, 15:13	Рәсәй
2000	Сидней	Куба	3 : 2 25:27, 32:34, 25:19, 25:18, 15:7	Рәсәй	Бразилия	3 : 0 25:18, 25:22, 25:21	АҠШ
2004	Афина	Ҡытай	3 : 2 28:30, 25:27, 25:20, 25:23, 15:12	Рәсәй	Куба	3 : 1 25:22, 25:22, 14:25, 25:17	Бразилия
2008	Пекин	Бразилия	3 : 1 25:15, 18:25, 25:13, 25:21	АҠШ	Ҡытай	3 : 1 25:16, 21:25, 25:13, 25:20	Куба
2012	Лондон	Бразилия	3 : 1 11:25, 25:17, 25:20, 25:17	АҠШ	Япония	3 : 0 25:22, 26:24, 25:21	Корея Республикаһы
2016	Рио-де-Жанейро	Ҡытай	3 : 1 19:25, 25:17, 25:22, 25:23	Сербия	АҠШ	3 : 1 25:23, 25:27, 25:22, 25:19	Нидерланд
2020	Токио	АҠШ	3 : 0 25:21, 25:20, 25:14	Бразилия	Сербия	3 : 0 25:18, 25:15, 25:15	Корея Республикаһы

Пляж волейболы

Ирҙәр

Йыл	Үткәрелеү урыны	Финал			3-сө урын өсөн матч
		1-се урын	Иҫәп	2-се урын	3-сө урын	Иҫәп	4-се урын
1996	Атланта	АҠШ Карч Кирай Кент Стеффес	2 : 0 12:5, 12:8	АҠШ Майк Додд Майк Уитмарш	Канада Джон Чайлд Марк Макхис	2 : 0 12:5, 12:8	Португалия Жоан Бренья Мигель Майя
2000	Сидней	АҠШ Дэйн Блэнтон Эрик Фоноймоана	2 : 0 12:11, 12:9	Бразилия Зе Марко Рикарду	Германия Йёрг Аман Аксель Хагер	2 : 0 12:9, 12:6	Португалия Жоан Бренья Мигель Майя
2004	Афина	Бразилия Эмануэль Рикарду	2 : 0 21:16, 21:15	Испания Хавьер Босма Пабло Эррера	Швейцария Патрик Хойшер Штефан Кобель	2 : 1 19:21, 21:17, 15:13	Австралия 2004 йәйге Олимпия уйындарында Австралия Джульен Проссер Марк Уильямс
2008	Пекин	АҠШ Тодд Роджерс Филлип Дэлхоссер	2 : 1 23:21, 17:21, 15:4	Бразилия Марсиу Фабиу	Бразилия Эмануэль Рикарду	2 : 0 21:15, 21:10	Грузия Ренато Гомес Жорже Терсейро
2012	Лондон	Германия Юлиус Бринк Йонас Рекерман	2 : 1 23:21, 16:21, 16:14	Бразилия Эмануэль Алисон	Латвия Мартиньш Плявиньш Янис Шмединьш	2 : 1 19:21, 21:19, 15:11	Нидерланд Рейндер Нюммердор Ричард Схёйл
2016	Рио-де-Жанейро	Бразилия Алисон Бруно	2 : 0 21:19, 21:17	Италия Даниэле Лупо Паоло Николаи	Нидерланд Александер Брауэр Роберт Меувсен	2 : 0 23:21, 22:20	Рәсәй Константин Семёнов Вячеслав Красильников
2020	Токио	Норвегия Андерс Мол Кристиан Сёрум	2 : 0 21:17, 21:18	Рәсәй Вячеслав Красильников Олег Стояновский	Катар Шериф Юнуссе Ахмед Тижан	2 : 0 21:12, 21:18	Латвия Мартиньш Плявиньш Эдгарс Точс

Ҡатын-ҡыҙҙар

Йыл	Үткәрелеү урыны	Финал			3-сө урын өсөн матч
		1-се урын	Иҫәп	2-се урын	3-сө урын	Иҫәп	4-се урын
1996	Атланта	Бразилия Сандра Пирес Джеки Силва	2 : 0 12:11, 12:6	Бразилия Моника Родригес Адриана Самюэль	Австралия 1996 йәйге Олимпия уйындарында Австралия Нэтэли Кук Керри Поттэрст	2 : 0 12:11, 12:7	АҠШ Барбра Фонтана Линда Хэнли
2000	Сидней	Австралия 2000 йәйге Олимпия уйындарында Австралия Нэтэли Кук Керри Поттэрст	2 : 0 12:11, 12:10	Бразилия Шелда Беде Адриана Беар	Бразилия Сандра Пирес Адриана Самюэль	2 : 0 12:4, 12:6	Япония Юкико Такахаси Мика Теру Саики
2004	Афина	АҠШ Кэрри Уолш Мисти Мэй	2 : 0 21:17, 21:11	Бразилия Шелда Беде Адриана Беар	АҠШ Холли Макпик Элейн Янгз	2 : 1 21:18, 15:21, 15:9	Австралия 2004 йәйге Олимпия уйындарында Австралия Нэтэли Кук Николь Сандерсон
2008	Пекин	АҠШ Кэрри Уолш Мисти Мэй-Трейнор	2 : 0 21:18, 21:18	Ҡытай Тянь Цзя Ван Цзе	Ҡытай Сюэ Чэнь Чжан Си	2 : 0 21:19, 21:17	Бразилия Талита Рената
2012	Лондон	АҠШ Кэрри Уолш Мисти Мэй-Трейнор	2 : 0 21:16, 21:16	АҠШ Дженнифер Кесси Эйприл Росс	Бразилия Жулиана Фелисберта Лариса Франса	2 : 1 11:21, 21:19, 15:12	Ҡытай Сюэ Чэнь Чжан Си
2016	Рио-де-Жанейро	Германия Лаура Людвиг Кира Валькенхорст	2 : 0 21:18, 21:14	Бразилия Агата Беднарчук Барбара Сейшас	АҠШ Эйприл Росс Керри Уолш Дженнингс	2 : 1 17:21, 21:17, 15:9	Бразилия Талита Лариса Франса
2020	Токио	АҠШ Эйприл Росс Аликс Клайнмен	2 : 0 21:15, 21:16	Австралия 2020 йәйге Олимпия уйындарында Австралия Мариафе Артачо дель Солар Талика Клэнси	Швейцария Анук Верже-Депре Джоана Хайдрих	2 : 0 21:19, 21:15	Латвия Тина Граудиня Анастасия Кравченок

Әҙәбиәт

Булдакова Л. С., Никитин Л. П. Шесть в защите — шесть в нападении. Волейбол на Олимпиадах. — М.: Советская Россия, 1979. — 112 с.

Ulrike Blaich, Karl Lenhartz. Volleyball in der Olympischen Bewegung. — Köln: Deutsche Sporthochschule Köln, 1988. — 204 с.