Органик химия институты (Рәсәй Фәндәр академияһы Өфө фәнни үҙәге)

Рәсәй Фәндәр академияһы Өфө фәнни үҙәгенең Органик химия институты (РФА ӨФҮ ОХИ) — Рәсәй Фәндәр академияһының Өфө ҡалаһындағы ғилми-тикшеренеү институты. 1995 йылда штаты 370 кешенән тора, уларҙың 190-ы ғилми хеҙмәткәр була. Институт эргәһендә Д 002.004.01 «Органик химия», «Физик химия», «Юғары молекуляр берләшмәләр» һәм «Биоорганик химия» специальностары буйынса ғилми совет эшләй^[4].

Органик химия институты
Нигеҙләү датаһы	1951[1][2]
Ҡыҫҡаса атамаһы	УфИХ УФИЦ РАН
Менеджер/директор	Юнысов Марат Сабир улы
Дәүләт	Рәсәй[1]
Административ-территориаль берәмек	Өфө
Баш компания (ойошма, предприятие)	Отделение химии и наук о материалах РАН[d]
Алмаштырылған	Рәсәй Фәндәр академияһы Өфө федераль тикшеренеүҙәр үҙәге[3]
Адрес	просп. Октября 71
Рәсми сайт	w3.chem.anrb.ru[1]

Тарихы

• 1951 йыл — СССР Фәндәр академияһының яңы ойошторолған Башҡортостан филиалы составындағы Химия секторы булараҡ асыла. Тикшеренеүҙәр үҙәгендә — көкөртлө нефттәрҙе эшкәртеү.
• 1953 йыл — Р. Д. Оболенцев етәкселегендәге Химия бүлеге итеп үҙгәртелә, аспирантура асыла.
• 1961 йыл — Органик химия институты итеп үҙгәртелә, РСФСР Ғилми-тикшеренеү эштәрен координациялау дәүләт комитеты ҡарамағына тапшырыла.
• 1967 йыл — СССР Фәндәр академияһының ҡабат асылған Башҡортостан филиалы ҡарамағына ҡайтарыла.

Тикшеренеүҙәренең төп йүнәлештәре

• Органик синтез
  

• Бирелгән үҙенсәлектәргә эйә органик молекулаларҙы дизайнлау һәм синтезлау;
• Гетероциклдарҙы синтезлауҙың яңы ысулдары ;
• Полимерҙарҙы каталитик синтезлау һәм модификациялау;

• Окисланыу процестарының кинетикаһы һәм механизмы
• Молекулаларҙың һәм металдар комплекстарының ҡуҙғыулы хәлдәр химияһы һәм яҡтылыҡ сығарыу менән барған реакциялар
• Үҫемлек матдәләренең химияһы һәм биологик әүҙемлеге
• Литий-көкөрт аккумуляторҙары өсөн көкөрт-органик берләшмәләр нигеҙендәге электролит системалары
• Металдар һәм фармакондар менән комплекстар барлыҡҡа килтереүҙә гомо- һәм гетерофункциональ берләшмәләр

Институт составындағы лабораториялар

Органик һәм биоорганик химия бүлеге

• Тәбиғи берләшмәләр лабораторияһы
• Нуклеозидтарҙы синтезлау лабораторияһы
• Металл-органик синтез һәм катализ лабораторияһы
• Нескә органик синтез лабораторияһы
• Түбән молекуляр биокөйләүселәр лабораторияһы
• Бөжәктәрҙең феромондарын синтезлау лабораторияһы
• Яңы дарыу средстволары лабораторияһы
• Тикшеренеүҙең спектр ысулдары лабораторияһы
• Хроматография лабораторияһы
• Икенсел метаболиттарҙы синтезлау лабораторияһы

Физик химия бүлеге

• Химик физика лабораторияһы
• Координациялы берләшмәләр лабораторияһы
• Окислашыу процестары лабораторияһы
• Химик кинетика лабораторияһы
• Электрохимия лабораторияһы
• Электрон-молекуляр тәьҫир итешеүҙәр лабораторияһы
• Көкөрт-органик берләшмәләр лабораторияһы
• Органик берләшмәләр экстракцияһы төркөмө

Юғары молекуляр берләшмәләр химияһы бүлеге

• Стереокөйләүсе полимерҙар лабораторияһы
• Радикаль полимерлашыу лабораторияһы
• Поликонденсация төркөмө
• Полимерҙарҙы өйрәнеү төркөмө

Билдәле ғалимдар

• Рафиҡов Сәғит Рәүеф улы — РФА-ның мөхбир ағзаһы
• Толстиков Генрих Александрович — РФА академигы
• Монаков Юрий Борисович — РФА академигы
• Юнысов Марат Сабир улы — РФА академигы, институт директоры
• Казаков Валерий Петрович — РФА мөхбир ағзаһы