Форли

Форли (итал. Forlì, эмил.-ром. Furlé) — Италияның боронғо Эмилиева юлында, Червиа адриатик портынан 19 км алыҫлыҡта урынлашҡан,Эмилия-Романья төбәгендәге ҡала. Форли-Чезен провинцияһының административ үҙәгенән.

Форли
итал. Forlì
Байраҡ	Герб
Нигеҙләү датаһы	б. э. т. 187
Исем	Forlì[1]
Рәсми атамаһы	Forlì
Этнохороним	forlivesi
Дәүләт	Италия
Административ үҙәге	Форли-Чезена[d], Рубикон[d], Legazione apostolica di Forlì[d] һәм Lordship of Forlì[d]
Административ-территориаль берәмек	Форли-Чезена[d]
Сәғәт бүлкәте	UTC+1:00[d] һәм UTC+2:00[d]
Тәбиғи-географик объекты сиктәрендә урынлашҡан	Романья[d]
Хөкүмәт башлығы	Gian Luca Zattini[d]
Халыҡ һаны	116 440 кеше (1 ғинуар 2023)[2]
Диңгеҙ кимәленән бейеклек	34 ± 1 метр
Туғандаш ҡала	Авейру[d], Бурж[d], Питерборо[d], Сольнок, Плоцк[d], Чичестер[d], Фоджа[d], Троян[d], Калининград[3] һәм Электренай[d]
Милке	Stadio Tullo Morgagni[d]
Сиктәш	Бертиноро[d], Фаэнца[d], Мельдола[d], Равенна, Бризигелла[d], Кастрокаро-Терме-э-Терра-дель-Соле, Форлимпополи[d], Предаппио[d] һәм Русси[d]
Ҡулланылған тел	Итальян
Майҙан	228,2 км² (9 октябрь 2011)[4]
Почта индексы	47121–47122
Рәсми сайт	comune.forli.fc.it
Сейсмическая классификация	2[d][5][6]
Урындағы телефон коды	0543
Номер тамғаһы коды	FC
Бында ерләнгән кешеләр категорияһы	Категория:Похороненные в Форли[d]
Форли Викимилектә

История

Торлаҡ урынында палеолит ваҡында уҡ кешеләр йәшәгән. Легенда буйынса, Livii Forum («ливия форум»)исемле ҡалаға консул Салинатор Гай Ливий. 188 б. э тиклем йылда нигеҙ һала. Быуындар үтеү менән исеме «Форли» тип ҡыҫҡартыла.

Тарихи беренсе коммуна булдырған һәм 889 йылда үҙидара алған ҡала булып һанала^[7]. Гвельф һәм гибеллиндар ҡаршылыҡтарында Гогенштауфендар яғында сығыш яһай, бының турала ҡала гербындағы империк бөркөт хәтерләтә. Форли халҡы Фридрих II Фаэнцаны баҫып алғанда тос ярҙам күрһәтәләр һәм ауыр ваҡытта император власына тоғро полководец Гвидо I да Монтефельтроға һыйыныу урыны бирәләр.

1302 йылда идара дилбегәләрен үҙ ҡулына һуғышсан Орделаффи ғәиләһе алғансы, XIII быуаттың аҙағында Форли бер нисә кондотьер ҡулы аша үтә. Рим папаһы менән уларҙың конфликттары, Сикст IV үҙ туғаны Риарио Джироламоға Форли идаралағын биргәндән һуң ғына туҡтай, ул ҡала халҡының болаһы ваҡытында үлтерелә. Рирариоға урындағы билдәле рәссам Мелоццо эшләй.

Бер нисә тиҫтә дауыллы йылдан һуң, ҡала Висконтилар (1488-99), Чезаре Борджиа (1499) һәм тағы Орделаффи (1503-04) ҡулында булғандан һуң, Форли өс быуат ярымға Папа өлкәһенен составына инә, һәм элекке сәйәси әһәмиәтен юғалта.

Коммунаның ҡурсалаусылары булып Изге Богородица (Fuoco Madonna del), байрамы 4 февралдә, изге Валериан из Форли (итал.) һәм Форлинан изге Меркуриалий була.

Иҫтәлекле урындар

Форлиның үҙәк майҙаны билдәле Рисорджименто эшмәкәре Саффи Аурелио исемен йөрөтә. Майҙан уртаһына уға һәйкәл ҡуйылған, уның артында — урта быуат ломбард стилендәге 75 метрыҡ кампанилаһы менән С - Меркуриал аббатлығы, ҡасандыр кампанила Италияла иң юғары була. Шунда уҡ ҡала ратушаһы урынлашҡан. Урта быуат доминикан сиркәүендә музей булдырылған. Орделаффи ваҡҡыттарын урта быуат ҡәлғәһе — цитадель Равальдино хәтерләтә

Билдәле кешеләр

• Форли Меркуриалий береһе — изге Форли епископы.
• Джованни Моргание — патологик анатомияға нигеҙ һалыусы.
• Джованни Чирри Баттиста — виолончелист һәм композитор, XVIII быуатта билдәле булған, Форлила тыуған һәм вафат булған.
• Антонио Фратти — итальян политигы, революционер һәм офицеры, 1897 йылда грек - төрөк һуғышында волонтер булып ҡатнашҡанда вафат була.
• Иларио Бандини — Automobili Bandini автомобилдәрен етештереүсе.
• 1883 йылда Форли янындағы Предаппио ҡаласығында Бенито Муссолини тыуа (уны шунда уҡ ерләрәйҙәр).

Туғанлашҡан ҡалалар

Форли дуҫтарса мөнәсәбәттә сираттағы туғандаш ҡалалар менән тора:

Ҡала	Илдә	Дата	Һылтанмалар
Авейру	Португалия	1990
Калининград	Россия
Бурже	Франция
Питерборо	Бөйөк британия

Массалы мәҙәниәттә

• Аssassin ' s creed II компьтер уйынында - Форли уйын локацияһы урыны (xv быуат аҙағында уйын хәрәкәте йәйелдерелә.)^[8]. Уйында Форли бик күңелһеҙ урын булып күрһәттелә. Уйынсы ҡаланың аббатлыҡ-Меркуриал һымаҡ бер нисә иҫтәлекле урындарын ҡарай ала ( монастыр кампанилаһына менеп Форлиның тирә-яғын ҡарап була), шулай уҡ Катерина Сфорца — Рокка-ди-Равальдино ҡәлғәһе, ә миссияһының береһендә менеп булмаҫлыҡ ҡәлғә эсенә инеү.
• «Борджиа» сериалында (Канада—Венгрия—Ирландия; 2011-2013), Форли — Микелеттоның тыуған ҡалаһы һәм Катерина Сфорца ҡәлғәһе.