![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Achaemenid_Falcon.svg/langba-640px-Achaemenid_Falcon.svg.png&w=640&q=50)
Әһәмәниҙәр
From Wikipedia, the free encyclopedia
Әһәмәниҙәр (грек. Ἀχαιμενίδαι) — Боронғо Фарсы иле Әһәмәниҙәр дәүләтенең (705(?) — б. э. т. 330) батша династияһы.
Әһәмәниҙәр бор. фарсы 𐏃𐎧𐎠𐎶𐎴𐎡𐏁 Haxāmaniš | |||
---|---|---|---|
Ил: | Фарсы иле | ||
Титулдар: | Шаһиншаһ, Фарсы иле Батшаһы, Мысыр фирғәүендәре исемлеге | ||
Нигеҙләүсе: | Әһәмәни | ||
Һуңға хаким: | Дарий III Кодоман | ||
Нигеҙләнгән йыл: | б. э. т. 705(?) | ||
Нәҫел өҙөлгән: | ?? | ||
Төшөрөү: | б. э. т. 330 | ||
Милләте: | Фарсылар |
Династия Әһәмәниҙән, фарсы ҡәбиләләре союзы юлбашсыһынан, башланған. Әһәмәни вариҫтары Парсала һәм Аншанда (Төньяҡ Элам) (б. э. т. 558—530) идара иткән Бөйөк Кир II (б. э. т. 558—530) Яҡын һәм Урта Көнсығыш илдәренең күпселеген берләштергән ҙур Фарсы империяһына нигеҙ һалған. Б. э. т. 330 йылда Искәндәр Зөлҡәрнәй армияһы баҫымы аҫтында Әһәмәниҙәр дәүләте йәшәүҙән туҡтай. Дарий Iнең Әһәмәниҙәр династияһына ҡарағанлығы иҫбат ителмәгән, үҙен Артаксеркс V исемле батша тип иғлан иткән Бесстың Әһәмәниҙәр менән бәйләнеше тағы ла күберәк икеләнеү тыуҙыра.
Мысырҙы баҫып алған Камбис II-нән башлап, Әһәмәниҙәр династияһы хакимдарын тарихсы Манефон фирғәүендәр сифатында XXVII Боронғо Мысыр династияһына ҡарата[1].