Amu Darya

An Amu Darya (pig-aapod man na Amu, Salog Amo, asin sa kasaysayan midbid sa ngaran na Latin na Oxus o Griyego na Ὦξος)^[2] iyo an sarong mayor na salog sa Central Asia asin Afghanistan. Nagsasakat sa Kabukidan kan Pamir, amihanan kan Hindu Kush, nabilog an Amu Darya huli sa confluence kan mga salog na Vakhsh asin Panj, sa Tigrovaya Balka Nature Reserve sa hangganan sa pag-udo kan Afghanistan asin Tajikistan, asin nagbubulos hale diyan gikan sa amihanan-solnopan pasiring sa southern remnants kan Dagat Aral. Sa saiyang upper course, an salog minaporma nin kabtang kan amihanan na hangganan kan Afghanistan sa Tajikistan, Uzbekistan, asin Turkmenistan. Sa suanoy na kasaysayan, an salog pighihiling bilang hangganan kan Greater Iran kaiba an "Turan", na mina-correspond sa presenteng panahon na Central Asia.^[3] An Amu Darya igwa nin bulos na haros 70 cubic kilometres kada taon sa promedyo.^[4]

Amu Darya
Lua error in Module:Native_name at line 109: attempt to call field '_lang' (a nil value). Oxus, Wehrōd, də Āmu Sind, Amu River
Tanawon kan Amu Darya gikan Turkmenistan
Map of area around the Aral Sea. Aral Sea boundaries are c. 2008. The Amu Darya drainage basin is in orange, and the Syr Darya basin in yellow.
Afghanistan Tajikistan Turkmenistan Uzbekistan
Katahawan na Asya
Pinagkukuanan	Salog Pamir/Salog Panj
- kinamumugtakan	Danaw Zorkul, Mga bukid nin Pamir, Afghanistan
- tagboan	37°27′04″N 73°34′21″E
- kalangkawan	4,130 m (13,550 ft)
Sarong pinagkukuanang agos	Kerki
- kinamumugtakan	Tajikistan
- tagboan	37°06′35″N 68°18′44″E
- kalangkawan	326 m (1,070 ft)
Bunganga	Aral Sea
- kinamumugtakan	Amudarya Delta, Uzbekistan
- tagboan	44°06′30″N 59°40′52″E
- Kalangkawan	28 m (92 ft)
Laba	2,400 km (1,500 mi)
Sukol kan basin	534,739 km2 (206,464 sq mi)
Diskarga
- katampatan	2,525 m3/s (89,200 cu ft/s)[1]
- pinakasagad-baba	420 m3/s (15,000 cu ft/s)
- pinakasagad-taas	5,900 m3/s (210,000 cu ft/s)
Mga pigpapahiling kan basin
Mga sanga nin salog
- wala	Salog Panj
- tuo	Salog Vakhsh, Surkhan Darya, Salog Sherabad, Salog Zeravshan

Toltolan

1. Daene C. McKinney (18 November 2003). "Cooperative management of transboundary water resources in Central Asia" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2022-10-09. Retrieved 2014-10-03. Unknown parameter |url-status= ignored (help)
2. "Strabo, Geography, Book 11, chapter 7, section 4". www.perseus.tufts.edu.
3. B. Spuler, Āmū Daryā, in Encyclopædia Iranica, online ed., 2009
4. Glantz, Michael H. (2005-01-01). "Water, Climate, and Development Issues in the Amu Darya Basin" (in en). Mitigation and Adaptation Strategies for Global Change 10 (1): 23–50. doi:10.1007/s11027-005-7829-8. ISSN 1573-1596.