An matematika (Ingles: mathematics, gikan sa Griyego: μάθημα, máthēma, 'kaaraman, pag-adal, pagkanood') iyo kabali an pag-adal sa mga ulayon arug kan kantidad (teorya nin bilang),[1] istraktura (alhebra),[2] ispasyo (heometriya),[1] asin pagbabago (analisis).[3][4][5] Mayo ini nin pankagabsang inaakong kahulugan.[6][7]
An mga matematiko iyo minahanap asin minagamit nin mga paterno[8][9] sa pagpormula nin mga bagong konhektura; pigreresolbahan ninda an katotoohan o kasalaan sa paagi nin matematikong patunay. Kapag an mga matematikong istraktura iyo magayon na modelo nin tunay na pangyayari, an matematikong pagrason pwedeng magamit sa pagtao nin pagtanaw o prediksyon manungod sa kapalibotan. Sa paagi kan paggamit nin abstraksyon asin lohika, an matematika iyo nahaman gikan sa pagbilang, kalkulasyon, pagsukol, asin an sistematikong pag-aadal nin mga hugis asin paghiro kan mga pisikal na bagay. An praktikal na matematika iyo aktibidad na nin katawohan segun sa mga nakasurat na mga rekord kaidto. An pag-aadal na kinakaipo sa pagsimbag sa mga matematikong problema iyo pwedeng maghaloy nin mga taon o maski ngani mga siglo sa sustinadong paghahapot.
An mga rigorosong argumento iyo enot na nagluwas sa Griyegong matematika, harus notable sa Elements ni Euclid.[10] Poon sa mga pangenot na kagibohan ni Giuseppe Peano (1858–1932), David Hilbert (1862–1943), asin iba pa sa mga aksiyomatikong sistema sa kataposan nin ika-19 na siglo, nagin kustomaryo an pagtanaw sa matematikong pag-aadal bilang paghaman sa katotoohan sa paagu kan rigorosong deduksyon gikan sa angay asin napiling mga aksiyom asin depinisyon. An matematika nahaman sa relatibong maluyang rikas hasta kan Renaissance, kun nuarin an mga matematikong inobasyon kaiba an mga bagong siyentipikong pagkadiskobre nagtaong dalan sa marikas na matematikong pagkadiskobre na nagpapadagos hasta sa ngunyan.[11]
An matematika iyo esensyal na manlainlain na lado, kabali an natural na siyensya, inhenyeriya, paggastos, asin siyensyang pangsosyedad. An matematikong pang-aplikasyon iyo nagtaong dalan sa entirong bagong matematikong disiplina, arug kan estadistika asin teorya nin kawat. An mga matematiko iyo na-eengayo sa purong matematika (matematika sa saiyang kapakanan) nin mayong maski anong aplikasyon na naiisip, pero an mga praktikal na aplikasyon na nagpoon bilang purong matematika iyo harus nadiskobre pakatapos.[12][13]
Hilingon man
Toltolan
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
