Інваліднасьць

Інваліднасьць — перашкоды ці абмежаваньні дзейнасьці чалавека зь фізычнымі, разумовымі, сэнсарнымі ці псыхічнымі адхіленьнямі.

Сымбаль даступнасьці для інвалідаў^[1]

Інвалід — чалавек, у якога магчымасьці яго жыцьцядзейнасьці ў грамадзтве зьяўляюцца абмежаванымі з-за яго фізычных, разумовых, сэнсарных ці псыхічных адхіленьняў^[2].

Наданьне статусу «інвалід» валодае юрыдычным і сацыяльным сэнсам, разумеючы пад сабой пэўныя асаблівыя ўзаемаадносіны з грамадзтвам: наяўнасьць льготаў, атрыманьне выплатаў (алімэнты), абмежаваньне ў дзеяздольнасьці. Некаторыя спэцыялісы разглядаюць інваліднасьць як адну з формаў сацыяльнай няроўнасьці.

У цяперашні час прынята паліткарэктная форма абазначэньня інваліда — «чалавек з абмежаванымі магчымасьцямі».

Беларусь

На 2010 г. у краіне налічвалася звыш 500 тыс. зьнявечаных^[3] (5,3% насельніцтва). На студзень 2012 г. каля 80% зьнявечаных людзей працаздольнага ўзросту не наймаліся на працу^[4]. На красавік 2012 г. налічвалася 135 тыс. інвалідаў 3-й групы (27% агульнага ліку зьнявечаных)^[5]. На 1 студзеня 2014 году на ўліку ў 146 тэрыятарыяльных цэнтрах сацыяльнага абслугоўваньня насельніцтва (ТЦСАН) Беларусі стаяла 50 000 самотных зьнявечаных асобаў 1-й і 2-й групаў, а таксама 22 700 сем’яў са зьнявечанымі дзецьмі^[6].

25 сакавіка 2021 году Савет міністраў Беларусі ухваліў Пастанову № 168, паводле якой зацьвердзіў «Пералік грамадзкіх аб’яднаньняў..., у дачыненьні якіх пры арэндзе нерухомасьці да базавых ставак прымяняецца паніжальны каэфіцыент 0,1». Сярод 102 грамадзкіх аб’яднаньняў у Пераліку, 11 мелі ў назьве слова «інвалід»: «Асацыяцыя сем’яў дзяцей-інвалідаў і маладых інвалідаў зь дзіцячым цэрэбральным паралюшам і сьпіннамазгавымі паталёгіямі» («АІДЦПСМП», Гомель), «Беларуская фэдэрацыя танцаў і мастацкай гімнастыкі на інвалідных калясках», «Беларуская фэдэрацыя фізычнай культуры і спорту інвалідаў», «Беларускі фонд дапамогі спартоўцам-інвалідам», «Інвалід і асяродзьдзе» (Берасьцейская вобласьць), «Інваліды-сьпінальнікі» (Гомельская вобласьць), «Інваліды Чарнобылю», «Прамэтэй» (спартовы клюб), «Рагачоўскае раённае грамадзкае аб’яднаньне бацькоў дзяцей-інвалідаў і маладых інвалідаў» (Гомельская вобласьць), «Цэнтар рэалізацыі гуманітарных праграмаў для інвалідаў» («ЦРГПІ», Гомель) і «Шанец» (спартовы клюб)^[7].