Вуліца Зыбіцкая

Вуліца Зыбіцкая — вуліца ў гістарычным цэнтры Менску, адна з старэйшых вуліцаў места. Праходзіць уздоўж ракі Сьвіслач, ля падножжа ўзгорка Высокага Места.

Бліжэй да рэчышча Сьвіслачы праходзіла траса Гандлёва-Набярэжнай вуліцы (цяпер не існуе).

У цяперашні час зьяўляецца папулярным гарадзкім шпацырам.

Этымалёгія назвы

Назва вуліцы пайшла ад яе разьмяшчэньня на «зыбі», балоце.^[1] Вуліца знаходзілася на хісткай абалоне і часта цярпела ад паводак.

Гісторыя

Утварылася да канца XVI — пачатку XVII стагодзьдзяў^[2] і злучала Нізкі Рынак зь мясьцінай, якая звалася Валокі Полацкія^[3] (пазьней з малочным рынкам). У тыя часы тут зьявілася некалькі вадзяных млыноў.

У 1866 року па задушэньні нацыянальна-вызваленчага паўстаньня (1863—1864) расейскія ўлады перайменавалі Зыбіцкую ў Балотную (разам зь яшчэ 16 вуліцамі і завулкамі Менску^[4]), а ў 1882 року паводле ініцыятывы жыхароў — у Гандлёвую.

17 сакавіка 2010 менскія ўлады вярнулі вуліцы гістарычную назву Зыбіцкая.^[5][6]

Забудова

Амаль усю гістарычную забудову вуліцы зруйнавалі ў 1960-я.^[1]

Апошнія ацалелыя аўтэнтычныя збудаваньні зьнішчылі ўжо ў пач. XXI ст. — тры дамы XVII—XIX стагодзьдзяў (№№27, 25 і №12 па вул. Герцана) і гаспадарчыя пабудовы ХІХ ст. На іх месцы збудавалі муляжы без захаваньня плянаваньняў і памераў. Асаблівую каштоўнасьць уяўляў разбураны будынак адной з пабудоваў жаночага бэрнардынскага кляштару XVII—XVIII стагодзьдзяў (меў аўтэнтычныя скляпеньні).^[7]

Пры будаўніцтве Асьветнага цэнтру Расейскай Праваслаўнай Царквы і паркінгу не было праведзена належных археалягічных раскопак, у выніку чаго былі непапраўна пашкоджаныя і страчаныя культурныя пласты ХІ—ХІХ стагодзьдзяў^[7].