Засьценак

Засьценак — тып невялікага сельскага пасяленьня на Беларусі ў XVI—XX стагодзьдзях^[1]. Звычайна ўяўляў сабою аднадворнае пасяленьне, аналягічнае заможнаму дворышчу. Блізкі да хутароў, ад якіх адрозьніваецца ўмовамі ўзьнікненьня і сацыяльнай прыналежнасьцю жыхароў.

Гэтая назва мае некалькі сэнсаў. Калі вас цікавяць іншыя сэнсы, глядзіце таксама Засьценак (неадназначнасьць).

Язэп Драздовіч. Засьценак Пунькі. 1922 год.

Назва засьценак узьнікла ад слова сьцяна (тоеснае мяжы). Падчас правядзеньня рэформы 1557 году, вядомай як «Устава на валокі», у ВКЛ быў уведзены трохпольны севазварот і зямля ў большасьці раёнаў перамераная. Пасьля гэтага межаваньня засталіся пэўныя адцінкі «за мяжою» ці «за сьцяною», якія знаходзіліся ў канцы поля і перадаваліся ў трыманьне звычайна дробнай шляхце.

З часам побач з шляхецкім дваром маглі ўзьнікаць і іншыя сядзібы, і засьценак ператвараўся ў невялікую вёску. За гэтымі паселішчамі тэрмін «засьценак» часта захоўваўся: да прыкладу, засьценак Карыцішчы каля вёскі Падарэсьсе Старадароскага раёну і засьценак Паповічы каля вёскі Строчыца Менскага раёну.^[2]

У 1930—1940-я г. частка зь іх была сселеная, а частка перайменаваная ў вёскі^[1].