Капліца Аляксандра Неўскага (Паддубна)

Капліца Аляксандра Неўскага — помнік у лесе ля вёскі Паддубна Пружанскага раёну Берасьцейскае вобласьці, прысьвечаны памяці загінулых у бітве 12 жніўня 1812 року падчас нашэсьця Напалеона. Капліца была збудаваная ў 1912 року, адноўленая ў 1990-я. Ахоўваецца дзяржавай.

Славутасьць
Капліца Аляксандра Неўскага
Краіна	Беларусь
Вёска	Паддубна (Пружанскі раён)
Адрас	Пружанскі раён
Каардынаты	52°24′21″ пн. ш. 24°13′51″ у. д.
Тып будынка	капліца
Дата заснаваньня	1912
Статус	ахоўваецца дзяржавай
Стан	дзейны
Капліца Аляксандра Неўскага на мапе Беларусі Капліца Аляксандра Неўскага
Капліца Аляксандра Неўскага на Вікісховішчы

Мінуўшчына

12 жніўня [ст. ст. 31 ліпеня] 1812 року ля вёскі Паддубна Кобрынскага павету Гарадзенскай губэрні адбылася найвялікшая бітва Напалеонаўскай эпохі ў заходніх рэгіёнах Беларусі^[1], у якой узялі ўдзел амаль 60 тысячаў чалавек^[2]. Кожны з бакоў панёс вялікія страты (паводле розных зьвестак, з аўстра-саксонскага боку загінулі ад 2500 да 5000 чалавек, з расейскага — ад 1300 да 4000), пасьля чаго расейцы пачалі адступленьне і неўзабаве пакінулі тэрыторыю Гарадзенскай губэрні.

Целы загінулых у бітве былі пахаваныя ў братэрскіх магілах за кілямэтар на паўднёвы захад ад Паддубны, ля Харкоў і Шарашова. Паводле зьвестак гарадзенскага губэрнатара, у Харках было пахавана 1300 расейскіх, саксонскіх і францускіх жаўнераў, а за 400 м ад гэтай магілы — яшчэ 700 коней^[3].

Капліца «Мужным продкам, якія загінулі ў бітве пад Гарадзечнай 1812 року 31 ліпеня» пабудаваная на 100-годзьдзе бітвы з ініцыятывы генэрала, князя Крапоткіна(ru) — камандзіра Ўладзімерскага пяхотнага палка(ru). Аўтар праекту — інжынэр С. Л. Пінаеў. Сродкі на капліцу былі сабраныя ахвяраваньнямі афіцэраў і мясцовага насельніцтва, а таксама за кошт гарадзенскага губэрнскага земскага сабору. Зямлю пад будаўніцтва ахвяравалі сяляне вёскі Паддубны Кузьма і Малафей Курчакі і Раман Грыцук^[3]. На месцы пабудовы часоўні пахаваньні не праводзіліся.

У Другую сусьветную вайну капліца была часткова разабраная партызанамі на «буржуйкі», пасьля вайны яна была канчаткова разбураная мясцовымі жыхарамі. У 1990-я з ініцыятывы мясцовага краязнаўцы Леаніда Несьцярчука каплічка была ўзноўленая. Аўтар праекту — архітэктар Р. Р. Будзько, працы выканала брыгада Пружанскага рэстаўрацыйнага ўчастку^[3].

14 жніўня 2015 року ля капліцы былі перазахаваныя парэшткі 29 аўстрыйскіх, беларускіх, польскіх, расейскіх, саксонскіх і францускіх жаўнераў^[2].