Касьцёл Найсьвяцейшай Панны Марыі (Мураваная Ашмянка)

Касьцёл Найсьвяцейшай Панны Марыі — помнік архітэктуры XVIII стагодзьдзя ў Мураванай Ашмянцы. Знаходзіцца ў паўднёвай частцы колішняга мястэчка^[a]. Дзее. Твор традыцыйнай беларускай драўлянай архітэктуры.

Гэтая назва мае некалькі сэнсаў. Калі вас цікавяць іншыя сэнсы, глядзіце таксама Касьцёл Найсьвяцейшай Панны Марыі (неадназначнасьць).

Помнік сакральнай архітэктуры
Касьцёл Найсьвяцейшай Панны Марыі
Краіна	Беларусь
Вёска	Мураваная Ашмянка
Каардынаты	54°27′24″ пн. ш. 25°47′06″ у. д.
Канфэсія	каталіцтва
Эпархія	Гарадзенская дыяцэзія
Архітэктурны стыль	барока і клясыцызм
Статус	Дзяржаўны сьпіс гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь
Касьцёл Найсьвяцейшай Панны Марыі на мапе Беларусі Касьцёл Найсьвяцейшай Панны Марыі

Гісторыя

Вялікае Княства Літоўскае

Першы драўляны касьцёл у Мураванай Ашмянцы збудавалі ў 1650 годзе. У 1790 годзе з фундацыі падкаморага Ігната Важынскага ў мястэчку збудавалі новы драўляны касьцёл.

Пад уладай Расейскай імпэрыі

Па трэцім падзеле Рэчы Паспалітай (1795 год), калі Мураваная Ашмянка апынулася ў складзе Расейскай імпэрыі, касьцёл працягваў дзеяць. У 1841 і 1874 гадох праводзіўся рамонт будынка касьцёла.

Найноўшы час

За савецкім часам касьцёл працягваў дзеяць.

Архітэктура

Помнік традыцыйнай беларускай драўлянай архітэктуры. Гэта праскутны ў пляне зруб з 3-граннай апсыдай, трансэптам і дзьвюма закрысьціямі. Асноўны аб’ём і крылы трансэпту накрываюцца 2-схільнымі з вальмамі над алтаром, закрысьціі — 1-схільнымі дахамі. Галоўны фасад і тарцы трансэпту завяршаюць трыкутныя франтоны з купаламі-банямі на глухіх барабанах. Гарызантальна ашаляваныя сьцены праразаюцца прастакутнымі вокнамі з простымі ліштвамі.

Унутраная прастора перакрываецца люстранымі скляпеньнямі (у асноўным аб’ёме на падоўжных бэльках і калёнках). Алтарнае памяшканьне адкрываецца ў залю вялікім прастакутным, хоры — трайным аркавым праёмамі. Сьцены і столь гарызантальна ашаляваныя. Інтэр’ер аздабляецца выкананай у другой палове XІX ст. паліхромнай размалёўкай: гірлянды зь лістоў аканта, лілеяў і стужак зь літургічнымі надпісамі, фігуры арханёлаў, арнамэнт з залатых каласоў, зялёных і сініх гронак вінаграду. Вылучаюцца тры разныя драўляныя алтары, выкананыя ў стылі ракако. Галоўны алтар на невысокім цокалі, 2-ярусны з трыкутным завяршэньнем, аздоблены драўляным разным абрамленьнем з завіткоў-валютаў, ракайляў, казачных расьлінаў, паўфігураў атлянтаў з каронамі-капітэлямі на галаве і фігурак укленчаных анёлаў. Бакавыя алтары сваёй кампазыцыяй нагадваюць галоўны, але меншыя памерам і больш сьціплыя паводле дэкору.

У межах агароджанага касьцельнага пляцу стаіць 2-ярусная званіца^[1].

Галерэя

• Гістарычныя здымкі
• 
  каля 1900 г.
• 
  1920-я гг.
• 
  1930 г.
• 
  1930 г.

Заўвагі

1. Цяперашні афіцыйны адрас — вуліца Савецкая