Касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы (Косаў)

Касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы — помнік архітэктуры другой паловы XIX стагодзьдзя ў Косаве. Знаходзіцца ў паўднёва-ўсходняй частцы места, на гістарычнай Касьцельнай вуліцы^[a]. Дзее. Твор архітэктуры нэараманскага стылю. Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гістарычна-культурных каштоўнасьцяў Беларусі.

Гэтая назва мае некалькі сэнсаў. Калі вас цікавяць іншыя сэнсы, глядзіце таксама Касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы.

Помнік сакральнай архітэктуры
Касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы
Касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы
Краіна	Беларусь
Места	Косаў
Каардынаты	52°46′16″ пн. ш. 25°9′32″ у. д.
Канфэсія	каталіцтва
Эпархія	Пінская дыяцэзія
Архітэктурны стыль	нэараманскі
Першае згадваньне	1626
Дата пабудовы	1877 год
Статус	Дзяржаўны сьпіс гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь
Касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы на мапе Беларусі Касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы
Касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы на Вікісховішчы

Гісторыя

Касьцёл, у якім хрысьцілі Тадэвуша Касьцюшку, 1909 г.

Вялікае Княства Літоўскае

Першы драўляны касьцёл у Косаве збудавалі ў 1626 годзе з фундацыі кацлера Льва Сапегі, які падараваў абраз «Маці Божая Ласкавая» 1620 году.

12 лютага 1746 году ў касьцёле ахрысьцілі Тадэвуша Касцюшку, які нарадзіўся 4 лютага таго ж году ў суседняй Марачоўшчыне. Цырымонію правёў прыёр Дамініканскага ордэну з Гошчава а. Раймунд Корсак. Мэтрычная кніга з запісам хрышчэньня з гэтага году пад № 479, знаходзіцца ў Нацыянальным музэі ў Варшаве. Захавалася каменная купель з старога касьцёла.

Пад уладай Расейскай імпэрыі

Па трэцім падзеле Рэчы Паспалітай (1795 год), калі Косаў апынуўся ў складзе Расейскай імпэрыі, касьцёл працягваў дзеяць. У 1872 годзе касьцёл згарэў у час вялікага пажару ў месьце.

У 1877 годзе скочылася будаваньне мураванага касьцёла на сродкі парафіянаў і прамыслоўца Вандаліна Пуслоўскага.

Найноўшы час

У 1928 годзе пры касьцёле паставілі помнік удзельнікам нацыянальна-вызвольнага паўстаньня 1863—1864 гадоў. За савецкім часам касьцёл не зачыняўся.

Архітэктура

Помнік архітэктуры нэараманскага стылю. Гэта 1-нэфавы прастакутны ў пляне аб’ём зь ніжэйшай 5-граннай апсыдай і 2 закрысьціямі. Галоўны фасад адзначаецца 4-граннай шатровай вежай-званіцай, дэкараванай трайной стральчатай аркатурай і прарэзанай акном-ружай у прафіляванай стральчатай арцы. Партал увахода вылучаецца стральчатым праёмам і завяршаецца стромкім 2-схільным вімпэргам. Бакавыя фасады рытмічна падзяляюцца прыступкавымі контрфорсамі, стральчатымі вокнамі зь вітражамі.

Унутраная прастора перакрываецца цыліндрычным скляпеньнем з распалубкамі і падпружнымі аркамі, аздобленымі арнамэнтальнай размалёўкай. Над уваходам хоры на 2 калёнках. Захаваўся мэханічны арган. Мастацка-кампазыцыйным цэнтрам галоўнага алтара выступае абраз «Маці Божая Міласьцівая». Захаваліся габэленавыя арнаты 1781 і 1852 гадоў, драўляныя скульптуры анёла і Яна Хрысьціцеля. Захоўваецца копія арыгінальнага запісу ў мэтрычнай кнізе аб хрышчэньні Тадэвуша Касьцюшкі^[1].

Галерэя

Гістарычныя здымкі

• Старыя здымкі
• 
  Ф. Драздоўскі, 1924—1932 гг.
• 
  Ф. Драздоўскі, 1924—1932 гг.
• 
  Ф. Драздоўскі, 1924—1932 гг.

• 
  Ф. Драздоўскі, 1924—1932 гг.
• 
  1926 г.
• 
  1930—1935 гг.

Сучасныя здымкі

• Сучасны стан
• 
  Галоўны фасад
• 
  З боку апсыды
• 
  Інтэр'ер

Заўвагі

1. Цяперашні афіцыйны адрас — вуліца Мічурына, 2.