Касьцёл Сьвятога Яна Хрысьціцеля (Мсьцібаў)

Касьцёл Сьвятога Яна Хрысьціцеля — помнік архітэктуры пачатку XX стагодзьдзя ў Мсьцібаве. Знаходзіцца ў цэнтры колішняга мястэчка, на гістарычным Рынку пад адрасам вуліца Гарадзенская, 2а. Дзее. Твор архітэктуры нэаготыкі і нэараманскага стылю. Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гістарычна-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь.

Гэтая назва мае некалькі сэнсаў. Калі вас цікавяць іншыя сэнсы, глядзіце таксама Касьцёл Сьвятога Яна Хрысьціцеля (неадназначнасьць).

Помнік сакральнай архітэктуры
Касьцёл Сьвятога Яна Хрысьціцеля
Касьцёл Сьвятога Яна Хрысьціцеля
Краіна	Беларусь
Вёска	Мсьцібаў
Каардынаты	53°06′48″ пн. ш. 24°15′32″ у. д.
Канфэсія	каталіцтва
Эпархія	Гарадзенская дыяцэзія
Архітэктурны стыль	нэаготыка
Статус	Дзяржаўны сьпіс гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь
Касьцёл Сьвятога Яна Хрысьціцеля на мапе Беларусі Касьцёл Сьвятога Яна Хрысьціцеля
Касьцёл Сьвятога Яна Хрысьціцеля на Вікісховішчы

Гісторыя

Вялікае Княства Літоўскае

Існуюць зьвесткі, што парафіяльны касьцёл у Мсьцібаве заснавалі ў 1485 годзе (паводле іншых крыніцаў, яго заснавала каралева і вялікая княгіня Бона Сфорца).

За часамі Вялікай Паўночнай вайны ў 1700 годзе драўляны касьцёл спалілі швэдзкія войскі. Яго адбудавалі з дрэва ў 1715 годзе з фундацыі мсьцібаўскага старосты Казімера Агінскага. У 1770 годзе касьцёл рэканструявалі. У другой палове XVІІІ ст. пры мсьцібаўскім замку дзеяў кляштар марыявітак.

Пад уладай Расейскай імпэрыі

Па трэцім падзеле Рэчы Паспалітай (1795 год), калі Мсьцібаў апынуся ў складзе Расейскай імпэрыі, касьцёл працягваў дзеяць. У 1849 годзе будынак касьцёла пашкодзіла моцная бура, у 1877 годзе яго аднавілі на сродкі паноў Ельскіх і Талочкаў, а таксама іншых парафіянаў. У чэрвені 1900 году каля касьцёла збудавалі мураваную званіцу.

У 1910—1922 гадох у Мсьцібаве збудавалі мураваны касьцёл.

Найноўшы час

За савецкім часам касьцёл не зачыняўся.

Архітэктура

Помнік архітэктуры нэаготыкі і нэараманскага стылю. Гэта 3-нэфавая 2-вежавая базыліка з трансэптам, 3-граннай апсыдай і дзьвюма закрысьціямі. Галоўны заходні фасад 3-часткавы: цэнтральная частка, завершаная трыкутным шчытом, і бакавыя 2-ярусныя вежы, завершаныя фігурнымі шатрамі-ківорыямі. У кожнай частцы ўваходны старльчаты праём, над цэнтральным — акно-трыфорыюм. Бакавыя фасады падзяляцца лучковымі праёмамі ў два ярусы, на першым ярусе паміж вокнамі — прыступкавыя контрфорсы. Вуглы вежаў, трансэпту і апсыды таксама ўмацоўваюцца прыступкавымі контрфорсамі.

Унутраная прастора падзяляецца на тры нэфы трыма парамі квадратных у сечыве апораў, перакрываецца сьпі­частым цыліндрычным скляпеньнем з нэрвюрамі зорчатага малюнку, з распалубкамі над вокнамі. У завяршэньні нэфа драўляны нэагатычны алтар, у тарцох бакавых нэфаў — нэабарокавыя 2-ярусныя алтары ў выглядзе карынцкіх калянадаў, дэкараваныя ажурнай разьбой. Над нартэксам драўляны балькон хораў з нэагатычным арганам. У інтэр’еры захоўваюцца абразы XVIII ст. «Айчына», «Ян Хрысьціцель» і «Маці Божая Ружанцовая»^[1].

Касьцельны пляц атачаецца бутавай агароджай з цаглянай 2-яруснай 4-граннай шатровай званіцай^[2].

Галерэя

Гістарычныя здымкі

• Старыя здымкі
• 
  да 1939 г.
• 
  1920-я гг.
• 
  1930-я гг.
• 
  М. Нікіцін, 1930-я гг.

• 
  1941 г.
• 
  1941 г.
• 
  1941—1944 гг.
• 
  1941—1944 гг.

Сучасныя здымкі

• Сучасны стан
• 
  Агульны выгляд
• 
  З боку апсыды
• 
  Алтар
• 
  Хоры