Паўднёваэстонская мова
дыялект эстонскай мовы From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Паўднёваэстонскія дыялекты, паўднёваэстонская мова — дыялектная супольнасьць, на якой размаўляюць эстонцы на поўдні Эстоніі (Вырумаа, Тартумаа, Пылвамаа, Валгамаа, Вільяндзімаа). Традыцыйна лічыцца дыялектам у складзе эстонскае мовы, але ў нашыя часы ўсё часьцей лічыцца асобнай эстонскай мовай.
Межы паміж паўночнаэстонскімі і паўднёваэстонскімі гаворкамі праходзяць па рацэ Эмайыгі і паўночным беразе возера Выртс'ярв.
Улучае ў сябе гаворкі выру, сэту, тарту, мулґі, лудзінскія і краснагародзкія дыялекты.
Remove ads
Гісторыя
У 17-19 стагодзьдзях літаратура паўднёвае Эстоніі разьвівалася на аснове тартускіх і паўночнавырускіх гаворак. У канцы 17 стагодзьдзя быў выдадзены пераклад на гэтую мову Новага Запавету.
У канцы 19 стагодзьдзя паўднёваэстонскія гаворкі выйшлі з ужытку праз пранікненьне ў Эстонію правалібэральных ідэяў, згодна зь якімі ў краіне мае быць адзіная дзяржаўная нацыянальная мова. З 1980-ых гадоў ідзе актыўнае адраджэньне мовы, існуе вырускі інстытут[1].
Remove ads
Прыклад мовы
Па-эстонску: Kõik inimesed sünnivad vabadena ja võrdsetena oma väärikuselt ja õigustelt. Neile on antud mõistus ja südametunnistus ja nende suhtumist üksteisesse peab kandma vendluse vaim.
Па-паўднёваэстонску: Kõik inemiseq sünnüseq avvo ja õiguisi poolõst ütesugumaidsis. Näile om annõt mudsu ja süämetunnistus ja nä piät ütstõõsõga vele muudu läbi käümä.
Па-беларуску: Усе людзі нараджаюцца вольнымі й роўнымі ў сваёй годнасьці і правох. Яны надзелены розумам і сумленьнем і павінныя ставіцца адзін да аднаго ў духу братэрства.
Remove ads
Крыніцы
Вонкавыя спасылкі
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads