Схіленьне (астраномія)

Схіленьне (δ) — адна зь дзьвюх каардынат экватарыяльнай сыстэмы каардынат. Схіленьне роўнае кутавой адлегласьці на нябеснай сфэры ад роўніцы нябеснага экватара да сьвяціла і звычайна выражаецца ў градусах (і драбнейшых хвілінах і сэкундах) дугі. Схіленьне зьяўляецца дадатным на поўнач і адмоўным на поўдзень. Прынятыя наступныя пагранічныя знаэчньні схіленьня:

• аб’ект на экватары мае схіленьне 0°,
• схіленьне паўночнага полюса нябеснай сфэра роўнае +90°,
• схіленьне южнага полюса — -90°.

Экватарыяльная сыстэма каардынат. Dec і RA — схіленьне і простае ўзьняцьцё адпаведна

Лік схіленьня заўсёды пазначаецца са знакам, нават калі значэньне дадатнае.

Схіленьне нябеснага аб’екта, які праходзіць праз зэніт, роўнае шыраце назіральніка (калі лічыць паўночную шырату са знакам +, а поўночную адмоўнай). У паўночным паўшар’і Зямлі для дадзенай шыраты φ нябесныя аб’екты са схіленьнем ${\displaystyle \varphi >90^{\circ }-\varphi }$ не заходзяць за гарызонт, таму называюцца незаходзячымі. Калі ж схіленьне аб’екта ${\displaystyle \varphi <-90^{\circ }+\varphi }$, то аб’ект называецца няўсходзячым, а значыцца, што ён не назіраецца на шыраце φ.^[1]

Глядзіце таксама

• Простае ўзьняцьцё
• Сыстэма нябесных каардынат
• Экватарыяльны мантаж