Сэрэтсэ Кхама

Сэр Сэрэтсэ Кхама (па-ангельску: Sir Seretse Khama, тсвана: Serêtsê a Sekgoma a Khama, 1 ліпеня 1921, Сэровэ, Батсвана — 13 ліпеня 1980, Габаронэ, Батсвана) — першы прэзыдэнт Батсваны з 30 верасьня 1966 году да 13 ліпеня 1980 году.

Сэрэтсэ Кхама
прэзыдэнт Батсваны
30 верасьня 1966 — 13 ліпеня 1980
Наступнік	Квет Кетуміле Масірэ[d]
прэм’ер-міністр Батсваны[d]
3 сакавіка 1965 — 30 верасьня 1966
Асабістыя зьвесткі
Нарадзіўся	1 ліпеня 1921(1921-07-01)[1][2][3][…] Сэровэ[d], Бэчуаналэнд[d][1][4][5][…]
Памёр	13 ліпеня 1980(1980-07-13)[1][2][6][…] (59 гадоў) Габаронэ, Батсвана[1][4][5]
Партыя	Дэмакратычная партыя Батсваны[d]
Адукацыя	Унівэрсытэт Форт-Гэйр[d] Бэйліёл-каледж[d] Tiger Kloof Educational Institute[d][7] Lovedale[d] Унівэрсытэт Ўітўотэрсрэнду[d] Adams College[d]
Сужэнец	Ruth Williams Khama[d][5][1][7]
Дзеці	Ен Кхама[d][7] і Tshekedi Khama II[d][7]
Бацька	Sekgoma II[d]
Маці	Tebogo Kebailele[d][8]
Узнагароды	Прэмія Нансэна[d] (1978)

Біяграфія

Паходзіў зь роду правадыроў племя бамангвата, у 1925 годзе стаў іхным каралём. Атрымаў юрыдычную адукацыю ў ПАР і Зьяднаным Каралеўстве. Пасьля атрыманьня Батсванай (тады звалася Бэчуаналэнд) аўтаноміі вярнуўся на радзіму і, адмовіўшыся ад каралеўскага тытулу, быў абраны ў мясцовую раду ў 1957 годзе. У 1961 годзе заснаваў Дэмакратычную партыю Батсваны, якая ў 1965 годзе, выступаючы на сацыялістычных і панафрыканісцкіх пазыцыях, выйграла парляманцкія выбары, пасьля чаго Кхама стаў прэм’ер-міністарам Бэчуаналэнду. Дамагаўся атрыманьня краінай незалежнасьці ад Брытанскай імпэрыі. Пры ім была пабудаваная новая сталіца краіны — Габаронэ. У 1966 годзе Кхама быў узнагароджаны ордэнам Брытанскай імпэрыі. У тым жа годзе пасьля атрыманьня краінай незалежнасьці абраны першым прэзыдэнтам Батсваны. Пераабіраўся парлямантам пасьля кожных выбараў, бо БДП заўсёды атрымлівала большасьць галасоў.

Дамогся ператварэньня Батсваны, адной з самых бедных краінаў Афрыкі на момант здабыцьця незалежнасьці, у адну з краінаў, якія імкліва разьвіваюцца на кантынэнце, дзякуючы актыўнаму экспарту прыроднай сыравіны і карысных выкапняў. Пасьпяхова змагаўся з карупцыяй, змог стварыць стабільны дэмакратычны рэжым, пазбаўлены пагрозы пераваротаў. Памёр ад раку падстраўнікавай залозы, знаходзячыся на пасадзе прэзыдэнту. Пахаваны ў сямейным магільным склепе. Ягоным пераемнікам стаў віцэ-прэзыдэнт краіны Квэт Кетуміле Масырэ.

Ягоны сын, Ян Кхама, з 2008 па 2018 гады займаў пасаду прэзыдэнта краіны^[9].