Акрысій

Акры́сій (Акрызій, стар.-грэч.: Ἀκρίσιος) — у старажытнагрэчаскай міфалогіі^[1] цар Аргаса. Сын Абанта і Аглаі, яго жонка Эўрыдзіка і дачка Даная^[2]. Згаданы ў «Іліядзе» (XIV 319).

Адбыўся бой паміж Прэтам і Акрысіем з-за ўлады, яны заключылі мірны дагавор. Помнік загінулым быў збудаваны па дарозе з Аргаса ў Эпідаўр — піраміда з выявай аргаскіх шчытоў^[3]. Закрыў вароты перад Вакхам^[4].

Даведаўшыся ад аракула аб тым, што ён загіне ад рукі сына Данаі, глыбока пад зямлёй пабудаваў з бронзы і каменя багатыя пакоі і пасадзіў туды сваю дачку. Выпадкова даведаўшыся, што ў Данаі нарадзіўся сын, Акрысій загадаў зрабіць драўляную скрыню, пасадзіць у яго дачку і маленькага Персея і кінуць у мора.

Па сканчэнні шматлікіх гадоў выратаваны Персей вярнуўся ў Аргас. Акрысій, які ўспомніў прадказанне, бег далёка на поўнач, у Ларысу, але так і не змог пазбегнуць лёсу. Калі прыбыў Персей, Акрысій пакінуў Аргас і бег у Пеласгіятыду. Акрысій узвёў храм Дэметры ў Фермапілах^[5], вызначыў лад амфіктыёніі Дэльфаў^[6].

Персей арганізаваў пышныя гульні (спаборніцтвы па пяцібор'і) у Ларысе, на якіх сярод гасцей апынуўся і яго састарэлы дзед. Падчас спаборніцтваў у кіданні дыска Персей кінуў медны дыск высока ў неба і той, падаючы, патрапіў у галаву^[7] Акрысія, забіўшы яго (або ён патрапіў у нагу Акрысію, які памёр^[8]). Яго грабніца ў акропалі Ларысы, у храме Афіны^[9].

Паводле іншай версіі, Акрысій прыбыў на Серіф, і Персей пакляўся яму захаваць яго жыццё. Тым часам памёр сваёй смерцю Палідэкт, і на пахавальных гульнях у яго гонар Персей кінуў дыск і забіў Акрысія^[10].

На дачцэ Акрысія Эварэце быў жанаты Эномай, Эварэта нарадзіла яму дачка Гіпадамію.

Дзеючая асоба трагедыі Сафокла «Акрысій» (фр.60-67 Рат).