Аляксандр Сяргеевіч Сераброўскі

Аляксандр Сяргеевіч Серабро́ўскі^[6] (руск.: Александр Сергеевич Серебровский; 18 лютага 1892 — 26 чэрвеня 1948) — вучоны, біёлаг, адзін з заснавальнікаў генетыкі ў СССР. Член-карэспандэнт Акадэміі навук СССР (1933), акадэмік УАСГНІЛ (1935).

Аляксандр Сяргеевіч Сераброўскі
руск.: Александр Сергеевич Серебровский
Дата нараджэння	6 (18) лютага 1892[1]
Месца нараджэння	Курск, Курская губерня, Расійская імперыя[2][3]
Дата смерці	26 чэрвеня 1948(1948-06-26)[2][3] (56 гадоў)
Месца смерці	Каралёў, гарадская акруга Мыцішчы[d], Маскоўская вобласць, РСФСР, СССР
Месца пахавання	Новадзявочыя могілкі
Грамадзянства	Расійская імперыя  СССР
Жонка	Q130463251?[4]
Род дзейнасці	генетык
Навуковая сфера	генетыка
Месца працы	Маскоўскі заатэхнічны інстытут[d][5] МДУ[5] Інстытут біялогіі развіцця імя М. К. Кальцова[d][3] Усесаюзны інстытут жывёлагадоўлі[d]
Навуковая ступень	акадэмік УАСГНІЛ[d]
Альма-матар	фізіка-матэматычны факультэт Маскоўскага дзяржаўнага ўніверсітэта[d]
Навуковы кіраўнік	Мікалай Канстанцінавіч Кальцоў[d]
Вядомыя вучні	Sos Alikhanian[d], Yevgeny Vodolazkin[d] і Вольга Аляксееўна Іванова
Член у	Акадэмія навук СССР[5][3] Усесаюзная акадэмія сельскагаспадарчых навук імя Леніна[3]
Узнагароды

Біяграфія

Нарадзіўся ў Курску. Скончыў рэальнае вучылішча, у 1914 годзе — фізіка-матэматычны факультэт Маскоўскага ўніверсітэта. Удзельнік Першай сусветнай вайны. У 1918—1919 гадах працаваў загадчыкам Біялагічнага сада Народнага камісарыята асветы РСФСР, у 1919—1921 гадах — загадчыкам Генетычнай станцыі Акадэміі навук СССР у вёсцы Слабодка Тульскай губерні, у 1921—1927 гадах — загадчыкам Анікаўскай генетычнай станцыі ў Звянігарадзе^[7] і адначасова працаваў у Інстытуце эксперыментальнай біялогіі Акадэміі навук СССР. Адначасова ў 1923—1930 гадах прафесар кафедры генетыкі Маскоўскага заатэхнічнага інстытута. У 1929—1931 гадах А. С. Сераброўскі на пасадзе загадчыка лабараторыі генетыкі Біялагічнага інстытута імя А. К. Ціміразева. У 1930—1948 гадах — загадчык кафедры генетыкі біялагічнага факультэта Маскоўскага дзяржаўнага ўніверсітэта і адначасова (у 1931—1937 гадах) загадчык секатара селекцыі і генетыкі Усесаюзнага інстытута жывёлагадоўлі.

Навуковая і грамадская дзейнасць

А. С. Сераброўскаму належаць навуковыя працы па генетыцы, селекцыі, гібрыдызацыі сельскагаспадарчых жывёл і раслін. Прапанаваў і эксперыментальна пацвердзіў схему будовы гена. Стварыў новы кірунак — генагеаграфію. Унёс уклад у распрацоўку асноў селекцыі і гібрыдызацыі, метадаў генетычнага аналізу. Першым прапанаваў метад барацьбы са шкоднымі насякомымі, заснаваны на размнажэнні самцоў з генетычнымі парушэннямі. З’яўляецца адным з заснавальнікаў генетыкі папуляцый. Аўтар каля 150 навуковых прац, у тым ліку 7 манаграфій^[7].

Прымаў удзел у рабоце Рускага еўгенічнага таварыства.

Узнагароды

• Ордэн Працоўнага Чырвонага Сцяга (1945)
• Медаль «За доблесную працу ў Вялікай Айчыннай вайне 1941—1945 гг.»

Зноскі

1. Большая российская энциклопедия. Электронная версия — Большая российская энциклопедия, 2016.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q114716001'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737'></a>
2. Серебровский Александр Сергеевич // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135'></a>
3. Т.Д. Лысенко как проект наркомзема Я.А. Яковлева, T.D. Lysenko as a Project of People’s Commissar for Agriculture Ya.A. Yakovlev // Историко-биологические исследования — 2015. — Т. 7, вып. 2. — С. 81–96. — ISSN 2076-8176; 2500-1221

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q130789581'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q126725109'></a>
4. Фандо Р. А. Московский городской народный университет имени А. Л. Шанявского: у истоков экспериментальной биологии, The A. L. Shanyavsky Moscow City People’s University: at the Beginning of Experimental Biology // Историко-биологические исследования — 2017. — Т. 9, вып. 4. — С. 57–78. — ISSN 2076-8176; 2500-1221

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q130459526'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q126725109'></a>
5. Ермолаев А. И. Генетик Василий Николаевич Слепков: документальные штрихи к портрету, Genetic Vasily Nikolaevich Slepkov: documentary touches to the portrait // Историко-биологические исследования — 2019. — Т. 11, вып. 3. — С. 30–67. — ISSN 2076-8176; 2500-1221

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q126725109'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q130328030'></a>
6. БелЭн 2002.
7. СЕРЕБРОВСКИЙ Александр Сергеевич // Биографическая энциклопедия РАСХН, ВАСХНИЛ, РАН (руск.)