Расійская імперыя

Расійская імперыя (руск.: Российская империя, руск. дарэф. Россійская Имперія) — гістарычная дзяржава, існавала з 22 кастрычніка (2 лістапада) 1721 да Лютаўскай рэвалюцыі і абвяшчэння Часовым урадам рэспублікі ў 1917 годзе.

Гістарычная дзяржава
Расійская імперыя
руск.: Россійская Имперія
Малы дзяржаўны герб Расійскай імперыі Сцяг Расійскай імперыі (1896—1917)
Дэвіз: «Съ нами Богъ!»
Гімн: «Боже, Царя храни!»[1]
Расійская імперыя ў 1866 г.
<   > 1721 — 1917[2]
Сталіца	Санкт-Пецярбург (1713—1728, 1730—1917[3]), Масква (1728—1730)
Мова(ы)	руская польская (у Царстве Польскім) фінская і шведская (у ВКФ)
Афіцыйная мова	руская, польская, фінская мова і шведская мова
Рэлігія	Праваслаўе
Грашовая адзінка	Рубель
Плошча	23,700,000 км² (1866 год) 21 799 825 км² (1916 год)
Насельніцтва	181 537 800 чал.[4] (1916 год)
Форма кіравання	Самадзяржаўе[5][6]
Дынастыя	Раманавы
Найбуйнейшыя гарады:	Санкт-Пецярбург, Масква, Варшава, Адэса, Кіеў, Лодзь, Тыфліс, Рыга, Вільня, Баку, Гельсінгфорс (Хельсінкі)
імператары:
• 1721—1917	Спіс імператараў Расіі
...ва ўрачыстых выпадках, калі прызнаецца магчымым дазволіць ўпрыгожванне будынкаў сцягамі, быў ўжываем выключна рускі сцяг, які складаецца з трох палос: верхняй - белага, сярэдняй - сіняга і ніжняй - чырвонага колераў Аляксандр III .Загад аб сцягах для ўпрыгожвання будынкаў ва ўрачыстых выпадках Пастанова пра абвяшчэнне Расіі рэспублікай У 1914—1924 — Петраград. Прагноз. ВСЭ, 3-е выд., артыкул «Самадзяржаўе» Асноўныя Законы Расійскай імперыі
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Імперыя абвешчана 22 кастрычніка (2 лістапада) 1721 года па выніках Паўночнай вайны, калі па прашэнні сенатараў маскоўскі цар Пётр I Вялікі прыняў тытулы «Імператара Усерасійскага і Айца айчыны»^[1].

Сталіцай Расійскай імперыі з 1721 па 1728 і з 1730 па 1917 гады быў Санкт-Пецярбург, а ў 1728—1730 гадах Масква.

Расійская імперыя была трэцяй па плошчы дзяржавай, якая калі-небудзь існавала (пасля Брытанскай і Мангольскай імперый) — распасціралася да Паўночнага Ледавітага акіяна на поўначы і Чорнага мора на поўдні, да Балтыйскага мора на захадзе і Ціхага акіяна на ўсходзе. Глава імперыі — імператар усерасійскі, валодаў нічым не абмежаванай, абсалютнай уладай да 1905 года.

1 (14) верасня 1917 года Аляксандр Керанскі абвясціў краіну рэспублікай^[2] (хоць гэта пытанне адносілася да кампетэнцыі Устаноўчага сходу; 5 (18) студзеня 1918 года Устаноўчы сход таксама абвясціў Расію рэспублікай^[3]). Аднак заканадаўчы орган імперыі — Дзяржаўная Дума — быў распушчаны толькі 6 (19) кастрычніка 1917.