Ан Рабер Жак Цюрго

Ан Рабер Жак Цюрго, барон д’Ольн (фр.: Anne Robert Jacques Turgot, baron de l’Aulne; 10 мая 1727, Парыж — 18 сакавіка 1781, Парыж) — французскі дзяржаўны дзеяч, эканаміст і філосаф эпохі Асветніцтва, адзін з заснавальнікаў класічнай эканамічнай тэорыі і паслядоўнік фізіякратыі. Быў міністрам фінансаў і галоўным міністрам Францыі ў 1774–1776 гадах пры Людовіку XVI і праводзіў шырокія эканамічныя рэформы.

Ан Рабер Жак Цюрго
фр.: Anne Robert Jacques Turgot
Дзяржаўны сакратар ваенна-марскога флоту Францыі[d] 20 ліпеня 1774 — 24 жніўня 1774
Папярэднік	Pierre Étienne Bourgeois de Boynes[d]
Пераемнік	Antoine Raymond Jean-Gualbert Gabriel de Sartine[d]
Генеральны кантралёр фінансаў Францыі[d] 20 ліпеня 1774 — 12 мая 1776
Папярэднік	Joseph Marie Terray[d]
Пераемнік	Jean Étienne Bernard Clugny de Nuits[d]
Губернатар Ліможа[d] 8 жніўня 1761 — 1774
Галоўны міністр Францыі[d] 24 жніўня 1774 — 12 мая 1776
Папярэднік	Рэнэ-Нікаля дэ Мапу
Пераемнік	Жан-Фрэдэрык Фэліпо дэ Мурэпа
Нараджэнне	10 мая 1727(1727-05-10)[1][2][…] Парыж, Каралеўства Францыя
Смерць	18 сакавіка 1781(1781-03-18)[3][4] (53 гады) Парыж, Каралеўства Францыя
Бацька	Michel-Étienne Turgot[d]
Член у	Акадэмія надпісаў і прыгожай славеснасці[d] (1781)[5]
Адукацыя	Парыжскі ўніверсітэт у Сярэднія вякі[d] Ліцэй Людовіка Вялікага[d]
Дзейнасць	эканоміка
Узнагароды	Hommes illustres[d] Канкур жэнераль[d]
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

Атрымаў адукацыю ў Сарбоне, дзе вывучаў філасофію і эканоміку. Спачатку збіраўся стаць святаром, але абраў дзяржаўную службу.

У 1761 годзе быў прызначаны інтэндантам (губернатарам) Ліможа, дзе праводзіў рэформы, скіраваныя на развіццё сельскай гаспадаркі, будаўніцтва дарог і паляпшэнне сістэмы падаткаабкладання.

У 1774 годзе, пасля ўзыходжання Людовіка XVI на трон, стаў генеральным кантралёрам фінансаў (міністрам фінансаў) і кіраўніком урада (галоўным міністрам) Францыі. Яго асноўныя рэформы ўключалі:

• Адмена прымусовай працы — заменена на грашовы падатак.
• Свабода гандлю збожжам — спроба зняць рэгуляванне рынку, што павінна было стымуляваць эканоміку.
• Скарачэнне дзяржаўных выдаткаў і барацьба з марнатраўствам каралеўскага двара.
• Падрыхтоўка да падатковай рэформы, якая павінна была зрабіць падаткаабкладанне больш справядлівым.

Аднак яго меры выклікалі супраціў арыстакратыі і прывілеяваных класаў. У 1776 годзе пад ціскам дваранства і каралевы Марыі Антуанеты Людовік XVI адправіў яго ў адстаўку.

Лічыцца адным з першых эканамістаў, які распрацаваў канцэпцыю свабоднага рынку і мінімальнага дзяржаўнага ўмяшання ў эканоміку. Яго ідэі прадугледжвалі эканамічныя пераўтварэнні, якія пазней былі рэалізаваны ў многіх краінах.

Яго галоўная праца «Роздумы пра стварэнне і размеркаванне багацця» заклала аснову класічнай эканамічнай тэорыі.