Аператар Лапласа

Апера́тар Лапла́са, ці лапласія́н — лінейны дыферэнцыяльны аператар Δ, які зададзенай функцыі u(x, y, z) ставіць у адпаведнасць функцыю Δu(x, y, z). У прамавугольных дэкартавых каардынатах мае выгляд

${\displaystyle \Delta u={\frac {\partial ^{2}u}{\partial x^{2}}}+{\frac {\partial ^{2}u}{\partial y^{2}}}+{\frac {\partial ^{2}u}{\partial z^{2}}}.}$

Для функцыі адной пераменнай супадае з аператарам 2-й вытворнай.

Ураўненне Δu = 0 называецца ўраўненнем Лапласа (адсюль назва «аператар Лапласа»).

Абазначэнне Δ увёў англійскі фізік і матэматык Р. Мёрфі (1833).

Літаратура

• Лапласа аператар // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 9: Кулібін — Малаіта / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1999. — Т. 9. С. 134.
• Шубин М. А. Лапласа оператор // Математическая энциклопедия / И. М. Виноградов (гл. ред.). — М.: Советская энциклопедия, 1982. — Т. 3. — 592 с. — 150 000 экз. Стл. 194—196.

Спасылкі

• Hazewinkel, Michiel, рэд. (2001), "Laplace operator", Encyclopedia of Mathematics, Springer, ISBN 978-1-55608-010-4
• Weisstein, Eric W.. Laplacian (нявызн.). MathWorld.