Арлы (Серадзем’е)

У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Арлы (значэнні).

Арлы́ — вялізныя мудрыя птушкі ў легендарыуме Толкіна, якія маглі размаўляць. Створаны Манвэ і Яванай^[1] перад абуджэннем Дзяцей Ілуватара. У творах Толкіна з’яўляюцца, як правіла, у надзвычайных выпадках.

Згадкі ў легендарыуме

Першая эпоха

У Першую эпоху яны дапамагалі эльфам і людзям супрацьстаяць Моргату. Пад камандаваннем Тарандора гнездавалі ў гарах Крысаэгрым^[2]. Акрамя асабістых подзвігаў Тарандора, дзеянні Арлоў уключалі таксама абарону Гондаліна ад шпіёнаў Моргата^[3]; уратаванне Берэна і Луціен з Ангбанда^[4]; абарону Туора, Ідрыль і рэшты жывых жыхароў Гондаліна пры яго пагібелі^[5]; а таксама, з падтрымкай Эарэндзіла, паражэнне крылатых цмокаў у Вялікай бітве^[6].

Другая эпоха

У Другую эпоху большасць Арлоў меркавана вярнуліся ў Аман. У канцы эпохі яны прыбылі ў Нуменор з папярэджаннем пра будучую пагібель каралеўства.

Трэцяя эпоха

У Трэцюю эпоху Арлы Гвайхіра, што насялялі Туманныя горы, дапамагалі Гандальфу і Радагасту. Яны адыгралі істотную ролю ў выправе Торына да Адзінокай гары з мэтай вярнуць скарбы гномаў^[7] і ў бітве Пяці войскаў^[8], У Вайну Пярсцёнка вызвалілі Гандальфа з Артханка^[9], а таксама выратавалі Фрода і Сэма з Арадруіна^[10]. Таксама арлы бралі ўдзел у бітве каля варот Мордара супраць назгулаў.

Зноскі

1. J. R. R. Tolkien. The Silmarillion — Quenta Silmarillion, Chapters 2, 13.
2. J. R. R. Tolkien. The Silmarillion — Quenta Silmarillion, Chapter 14.
3. J. R. R. Tolkien. The Silmarillion — Quenta Silmarillion, Chapters 22, 23.
4. J. R. R. Tolkien. The Silmarillion — Quenta Silmarillion, Chapter 19.
5. J. R. R. Tolkien. The Silmarillion — Quenta Silmarillion, Chapter 23.
6. J. R. R. Tolkien. The Silmarillion — Quenta Silmarillion, Chapter 24.
7. J. R. R. Tolkien. The Hobbit or There and Back Again — Chapters 6, 7.
8. J. R. R. Tolkien. The Hobbit or There and Back Again — Chapter 17.
9. J. R. R. Tolkien. The Lord of the Rings — Book II, Chapter 2.
10. J. R. R. Tolkien. The Lord of the Rings — Book VI, Chapter 4.