Бальсас

Ба́льсас (ісп.: Río Balsas) — рака ў Мексіцы.

Бальсас
Характарыстыка
Даўжыня	724 км
Басейн	113 100 км²
Вадацёк
Выток	Мексіканскае нагор'е
• Месцазнаходжанне	Мексіканскае нагор’е
Вусце	Ціхі акіян
• Каардынаты	17°56′25″ пн. ш. 102°08′10″ з. д.HGЯO
Размяшчэнне
Водная сістэма	Ціхі акіян
Краіна	Мексіка
вусце
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Даўжыня ракі 724^[1] (771^[2]) км, плошча вадазборнага басейна 113,1 тыс. км². Бярэ пачатак у паўднёвай частцы Мексіканскага нагор’я, на ўсім працягу працякае ў гарах, у верхнім цячэнні называецца Атаяк, у сярэднім — Мескала. Упадае ў Ціхі акіян. Адрозніваецца хуткім цячэннем, у рэчышчы — шмат парогаў. Асноўныя прытокі злева — Містэка, Тлапанека, справа — Нехапа, Куцамала, Тэпалькатэпек. На Бальсасе — горад Пуэбла.

Цікавыя факты

Міжнародная група вучоных пад кіраўніцтвам археабатаніка Далорэс Піперна (Dolores Piperno) з Смітсанаўскага нацыянальнага музея натуральнай гісторыі  (руск.) і прафесара антрапалогіі Энтані Ранерэ (Anthony Ranere) з Тэмпльскага ўніверсітэта  (руск.) (у Філадэльфіі) выявіла першыя прамыя сведчанні таго, што кукуруза была акультурана каля 8700 гадоў таму ў цэнтры даліны Бальсас у Мексіцы, яе вывелі з дзікай расліны тэасінтэ, і гэта самае ранняе датаванне для акультуранай кукурузы. Аналіз мікраслядоў (крухмалу зерня і выкапняў раслін), выяўленых на каменным заслоне ад ветру, які называецца Шыўатоштла, праведзены пры ўдзеле Ірэн Холст (Irene Holst), даў прамыя сведчанні акультурвання кукурузы і раслін розных відаў сямейства гарбузовых^[3].

Зноскі

1. Географический энциклопедический словарь: Географические названия / Гл. ред А. Ф. Трёшников; Ред. кол.: Э. Б. Алаев, П. М. Алампиев, А. Г. Воронов и др.. — М.: Сов. энциклопедия, 1983. — С. 49. — 538 с. — 100 000 экз. (руск.)
2. Balsas River // Encyclopaedia Britannica (англ.)
3. Кукуруза была одомашнена 8 700 лет назад.