Барысаглебская царква Бельчыцкага манастыра

У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Барысаглебская царква.

Барысаглебская царква — адна з чатырох вядомых цэркваў Бельчыцкага манастыра ў Полацку.

Праваслаўны храм
Барысаглебская царква
Барысаглебская царква, 1890
55°28′32″ пн. ш. 28°47′03″ у. д.HGЯO
Краіна	Полацкае княства
Горад	Полацк
Канфесія	Праваслаўе
Епархія	Полацкая
Архітэктурны стыль	Полацкая школа дойлідства
Архітэктар	дойлід Іаан
Дата пабудовы	XII стагоддзе
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Гісторыя

Бельчыцкі Барысаглебскі манастыр на малюнку Івана Трутнева (1866). Злева Барысаглебская, справа — Пятніцкая царква, на пярэднім плане бачны падмуркі Вялікага сабора

Храм быў узведзены ў сярэдзіне XII ст. Архітэктарам Барысаглебскага храма, як і Пятніцкай царквы, лічыцца майстар Іаан^[1]. Такое меркаванне грунтуецца на тым, што ў названых будынках выкарыстаны шэраг прыёмаў, якія знайшлі потым найбольш поўнае і завершанае ўвасабленне ў Спаса-Праабражэнскім саборы, аўтарам якога, што пацверджана летапіснымі крыніцамі, ён быў.

Пасля Першай сусветнай вайны на манастырскім двары размяшчаліся ваенныя склады. У гэты час Барысаглебская царква пачала трухлець. Сцены храма мясцовае насельніцтва разбірала на будматэрыялы. У 1928 годзе вывучэнне Барысаглебскай і Пятніцкай цэркваў Барысаглебскага манастыра праводзіў І. М. Хозераў. Ён замаляваў фрагменты фрэскавага роспісу помнікаў^[2].

Архітэктура

План царквы

Цакрва ўяўляў сабой аднакупальны храм з трыма паўкруглымі апсідамі, унутраная прастора падзялялася на тры нефы шасцю слупамі, што ішлі ў два рады, прычым цэнтральны неф вылучаўся большымі памерамі за бакавыя. У заходняй частцы будынка слупы злучаліся прасценкамі з паўднёвай і паўночнай сценамі, утвараючы аб'ём прытвора з корабавымі скляпеннямі. На ім знаходзіліся хоры. Па бакавых фасадах ішлі плоскія пілястры, паміж якімі ў два рады размяшчаліся вокны — большыя па вышыні зверху і меншыя — знізу. Сцены царквы выкладзены з плінфы на вапнавай рошчыне з цамянкай у тэхніцы «са схаваным радам» — традыцыйны спосаб муроўкі полацкіх будынкаў. Але ў адрозненне ад іншых храмаў у гэтым маляўнічы выгляд быў узмоцнены дадатковай афарбоўкай радоў цэглы ў чырвоны колер і спецыяльнай апрацоўкай светлых палос кладкі, якая, за кошт выкарыстаных спецыяльных штампаў, імітавала мур з пясчаніку^[3].

Месца Барысаглебскай царквы

Галерэя

• Старыя здымкі і графіка
• 
  да 1918
• 
  Царква ў пач. XX ст.
• 
  1920-я
• 
  1920-я
• 
  1928
• 
  1928
• 
  каля 1928

Зноскі

1. Памяць : Гіст.-дакум. хроніка Полацка / Пад рэд. Г. П. Пашкова. — Мн.: БелЭн, 2002. — С. 72—73.
2. Штыхов, Г. В. София Ивана Хозерова // Родина
3. Лазука Б. А. Гісторыя беларускага мастацтва (у двух тамах). Том І. Мінск, «Беларусь», 2007, ст.38