Белацаркоўскі мір

Белацаркоўскі мір 1651, або Белацаркоўскія артыкулы — дамова паміж урадам Рэчы Паспалітай і гетманам Войска Запарожскага Багданам Хмяльніцкім, складзеная ў Белай Царкве 18 (28) верасня 1651 года, пасля няўдалай для сялянска-казацкіх войскаў Берастэцкай бітвы. Пасол вальнага сейма Рэчы Паспалітай уніят Сіцінскі сваім адным голасам не дазволіў сейму зацвердзіць гэтую дамову.

Умовы дагавора былі цяжкімі для Украіны. Паводле Белацаркоўскай дамовы, Украіна заставалася пад уладай Рэчы Паспалітай.

• Шляхце Рэчы Паспалітай вярталіся маёнткі ў Брацлаўскім і Чарнігаўскім ваяводствах;
• тэрыторыя пад уладай Багдана Хмяльніцкага абмяжоўвалася толькі Кіеўскім ваяводствам;
• рэестравае казацкае войска скарачалася з 40 да 20 тысяч чалавек;
• Украіна была пазбаўленая права ўступаць у адносіны з замежнымі дзяржавамі і павінна была разарваць саюз з Крымскім ханствам;
• гетман абавязваўся разарваць саюз з Крымам і адправіць з Украіны татарскія атрады;
• гетман пазбаўляўся права дыпламатычных адносін з замежнымі дзяржавамі.

Народныя масы Украіны і запарожскія казакі былі незадаволеныя Белацаркоўскім мірам настолькі, што Багдану Хмяльніцкаму давялося іх уціхамірваць. Барацьба павінна была разгарэцца з новай сілай.

Багдан Хмяльніцкі выкарыстаў Белацаркоўскі дагавор для адпачынку і падрыхтоўкі новага ваеннага выступу супраць Рэчы Паспалітай. Пасля пачатку ваенных дзеянняў Белацаркоўскі дагавор у траўні 1652 быў ануляваны Б. Хмяльніцкім.