Высакосная секунда

Высакосная секунда, Секунда каардынацыі (англ.: leap second) — дадатковая секунда, дадаваная да сусветнага каардынаванага часу для ўзгаднення яго з сярэднім сонечным часам UT1.

Год 30 чэрвеня 23:59:60 31 снежня 23:59:60 1972 +1 секунда +1 секунда 1973 +1 секунда 1974 +1 секунда 1975 +1 секунда 1976 +1 секунда 1977 +1 секунда 1978 +1 секунда 1981 +1 секунда 1982 +1 секунда 1983 +1 секунда 1985 +1 секунда 1987 +1 секунда 1989 +1 секунда 1990 +1 секунда 1992 +1 секунда 1993 +1 секунда 1994 +1 секунда 1995 +1 секунда 1997 +1 секунда 1998 +1 секунда 2005 +1 секунда 2008 +1 секунда 2012[1] +1 секунда 2015 +1 секунда 2016 +1 секунда

Правілы ўстаўкі секунды каардынацыі

Высакосныя секунды ўносяцца па астранамічным назіраннях у канцы сутак па сусветным часу 30 чэрвеня або 31 снежня так, каб час UTC не адрознівалася ад UT1 больш, чым на ± 0,9 секунды. Лічыцца, што ў такія дні пасля часу 23:59:59 ідзе 23:59:60.

Тэарэтычна магчыма аб'ява негатыўнай высакоснай секунды, калі сярэднія сонечныя суткі апынуцца карацей каляндарных (пры гэтым пасля 23:59:58 наступная секунда будзе 00:00:00). На практыцы негатыўныя высакосныя секунды ніколі не ўводзіліся.

Дадатковыя секунды абвяшчаюцца Міжнароднай службай кручэння Зямлі.

Паколькі кручэнне Зямлі паступова запавольваецца ^[2], з часам высакосныя секунды трэба будзе ўводзіць усё часцей, з паскарэннем 31 секунда/стагоддзе.

Графік рознасці паміж UT1 і UTC. Вертыкальныя ўчасткі адпавядаюць высакосным секундам

Складанасць уліку секунды каардынацыі

Аўтаномныя гадзіннікі, у тым ліку гадзіннікі-каляндары, ігнаруюць высакосную секунду, так як яна ўводзіцца не па каляндарнай прыкмеце, і загадзя запраграмаваць расклад немагчыма. Інакш ідуць справы з прыладамі, якія маюць знешнюю сінхранізацыю. Распаўсюджаны пратакол сінхранізацыі часу NTP ўтрымлівае сродкі інфармавання пра надыходзячую каардынацыйную секунду. Спадарожнікі сістэмы GPS перадаюць апавяшчэнне аб надыходзячай секунднай карэкцыі, але большасць GPS-прымачоў працуюць па пратаколе NMEA, які перадае інфармацыю толькі аб ужо насталай каардынацыйнай секундзе ^[3]. Такім чынам, прылада, якое мае знешнюю сінхранізацыю, можа альбо ўлічваць наступ секунды каардынацыі, альбо сінхранізаваць уласныя гадзіны ўжо пасля карэкціроўкі.

Праблемы пры ўстаўцы секунды каардынацыі

Устаўка секунды каардынацыі можа прыводзіць да завісання нейкіх linux-сервераў, MySQL, Java-сервераў. Сімптомамі з'яўляюцца поўная страта сувязі з серверам або анамальная нагрузка на працэсар.^[4][5][6]

Аб магчымай адмене секунды каардынацыі

У СМІ часам выказваецца меркаванне, што па рашэнні МАС, з 2009 года ўвядзенне секунды каардынацыі будзе скасавана, і замест гэтага кожныя 6000 гадоў да бягучага часу будзе дадавацца 1 гадзіна.^[7] У рэчаіснасці ж рашэнне яшчэ не прынятае, і на сайце МАС ёсць толькі зварот да ўсіх членам саюза, датаваны 26 студзеня 2006 г, паведаміць аб сваім вопыце, як станоўчым, так і адмоўным, звязаным з ужываннем секунды каардынацыі.^[8].

IERS у сваіх бюлетэнях паведамляе наступнае:

Пасля шматгадовых абмеркаванняў прапановы аб радыкальным пераазначэнні UTC падышло да заключнага галасавання ў студзені 2012 года ў ITU-R у Жэневе.

Дадзеная прапанова спыняе рэгулявальныя часовыя ўстаўкі вядомыя як «секунды каардынацыі», якія забяспечваюць UTC ў якасці формы Сусветнага часу.

Арыгінальны тэкст (англ.)  

After years of discussions, a proposal to fundamentally redefine UTC will come to a conclusive vote in January 2012 at the ITU-R in Geneva.

This proposal would halt the intercalary adjustments known as leap seconds that maintain UTC as a form of Universal Time.

У студзені 2012 года Міжнародны кансультатыўны камітэт па радыё вырашыў адкласці прыняцце рашэння аб новым вызначэнні UTC да 2015 года, «секунды каардынацыі» адмененыя не былі.

Гл. таксама

• Высакосны год