Галактычны рукаў

У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Рукаў.

Галактычны рукаў — структурны элемент спіральнай галактыкі. У рукавах змяшчаецца значная частка пылу і газу, маладых зорак, а таксама мноства зорных скопішчаў.

Галактыка M106. Рукава лёгка можна адрозніць у структуры.

Галоўная ўласцівасць, якая доўга з'яўляецца каменем спатыкнення, — доўгажывучасць спіральных рукавоў. Будзь сітуацыя зваротная, спіральныя галактыкі не былі б пераважным тыпам сярод усіх галактык. На дадзены момант лічыцца, што спіральныя галіны — хвалі шчыльнасці, якія ўтварыліся ў ходзе развіцця няўстойлівасцей, якія ўзніклі ў дыску.

Назіранні

Адметныя назіральныя ўласцівасці спіральных рукавоў:

• канцэнтрацыя маладых аб'ектаў (у два разы вышэй чым у сярэднім па дыску);
• дэфіцыт старых аб'ектаў (-30% ад сярэдняга па дыску);
• канцэнтрацыя газу (у 2-5 разоў больш, чым у суседніх абласцях);
• канцэнтрацыя пылу (непразрыстыя);
• сістэматычнае адхіленне хуткасці кручэння ад кругавой.^[1]

Цікава, што зоркі ў спіральных рукавах ў галактыках з перамычкай круцяцца, як правіла, практычна па кругавой арбіце.

Спіральныя рукавы Млечнага Шляху

Асноўны артыкул: Млечны Шлях

Спіральная структура нашай Галактыкі Млечны Шлях недастаткова падрабязна вывучана і з'яўляецца перспектыўнай тэмай для навукі.^[2]Яна мае, як мінімум, 5 спіральных рукавоў: рукаў Лебедзя, рукаў Арыёна, рукаў Персея, рукаў Стральца і рукаў Цэнтаўра. Іх назвы абумоўлены месцазнаходжаннем асноўных масіваў рукавоў ў адпаведных сузор'ях. Наша Сонечная сістэма знаходзіцца ў невялікім Мясцовым рукаве, або рукавt Арыёна (часам пазначаецца як "0"), які злучаны з двума больш буйнымі — унутраным рукавом Стральца (абазначаецца як «-I») і знешніх рукавом Персея (абазначаецца як «+I»). Рукавы Млечнага Шляху складаюцца з зорак насельніцтва I (да якога належыць і наша Сонца) і розных аб'ектаў. Гэтыя аб'екты прадстаўляюць сабой, у прыватнасці, маладыя зоркі, вобласці H II і рассеяныя зорныя скопішчы.

Спіральная структура галактыкі Андрамеды

Асноўны артыкул: Галактыка Андрамеды

Галактыка Андрамеды з'яўляецца бліжэйшай да нас спіральнай галактыкай і, адпаведна, добра вывучаным аб'ектам. У першую чаргу, варта вылучыць у ёй такі структурны кампанент як рукаў S4 — добра прыкметнае спіральнае ўтварэнне ў паўднёва-заходняй частцы.

Зноскі

1. Ying-Qiu Gu. Stationary Spiral Structure and Collective Motion of the Stars in a Spiral Galaxy (англ.). Arxiv.org (19 мая 2008). Праверана 13 мая 2009.
2. L. G. Hou (NAOC), J. L. Han (NAOC), W. B. Shi (NAOC). The spiral structure of our Milky Way Galaxy (англ.). Arxiv.org (4 сакавіка 2009). Праверана 13 мая 2009.