Гаўрыіл Яфімавіч Выгодскі

Гаўрыіл Яфімавіч Выгодскі (у дарэвалюцыйных дакументах Габрыэль Эхелевіч Выгодскі^[1]; 1863, Бабруйск — 26 сакавіка 1939, Ленінград^[2]) — расійскі і савецкі афтальмолаг, вочны хірург, вучоны-медык.

Гаўрыіл Яфімавіч Выгодскі
Дата нараджэння	1863
Месца нараджэння	Бабруйск, Бабруйскі павет, Мінская губерня, Расійская імперыя
Дата смерці	26 сакавіка 1939(1939-03-26)
Месца смерці	Ленінград, РСФСР, СССР
Месца пахавання	Праабражэнскія яўрэйскія могілкі
Дзеці	Aleksandr Vydogsky[d]
Род дзейнасці	афтальмолаг
Навуковая сфера	афтальмалогія
Месца працы	Ваенна-медыцынская акадэмія імя С. М. Кірава[d] Санкт-Пецярбургская медыцынская акадэмія паслядыпломнай адукацыі[d]
Альма-матар	Імператарскі Дэрпцкі ўніверсітэт
Медыяфайлы на Вікісховішчы

У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых людзей з прозвішчам Выгодскі.

Біяграфія

Са шматдзетнай любавіцкай  (руск.) хасідскай сям’і, Бацька — Эхель Мендэлевіч Выгодскі (1829 — ?) — займаўся забеспячэннем рускай арміі экіпіроўкай у Вільні, маці — Рона Лейбаўна Выгодская (1832 — ?)^[3]. Брат — вядомы літоўскі ўрач і грамадскі дзеяч, міністр па яўрэйскіх справах у літоўскім урадзе, пазней дэпутат польскага сейма Якаў Яфімавіч Выгодскі  (руск.) (бацька пісьменніцы Аляксандры Брунштэйн  (руск.), дзед балетмайстра Надзеі Надзеждзінай  (руск.)). У 1880 годзе скончыў курс Віленскай 2-й гімназіі.

Пасля заканчэння медыцынскага факультэта Дэрпцкага ўніверсітэта у 1888 годзе працаваў у гарадской вочнай лякарні ў Санкт-Пецярбургу. Дысертацыю па тэме «Аб выніках ірыдэктаміі пры першаснай глаўкоме і іх стойкасці» абараніў у 1902 годзе (тады ж апублікаваная асобнай кнігай). У 1890—1900 гадах быў асістэнтам кафедры вочных хвароб Імператарскага клінічнага інстытута Вялікай княгіні Алены Паўлаўны, вучань прафесара Г. А. Донберга (1852—1900), пасля смерці якога выконваў абавязкі загадчыка кафедры^[4]. З 1902 года займаўся прыватнай практыкай і прыватнай выкладчыцкай дзейнасцю ў інстытуце, з 1914 года — на кафедры афтальмалогіі Імператарскай Ваенна-медыцынскай акадэміі (з 1921 года прыват-дацэнт). Стацкі саветнік.

З 1926 года і да канца жыцця зноў загадчык кафедры афтальмалогіі Ленінградскага інстытута ўдасканалення ўрачоў, прафесар^[5]. Арганізаваў выкладанне афтальмалогіі на базе Вольгінскай бальніцы на Цвярской вуліцы (1927) і першы курс фізіятэрапіі вока; з 1930 года выкладанне вялося на базе гарадской вочнай бальніцы № 7 на Махавой вуліцы  (руск.).

Асноўныя навуковыя працы ў галіне семіётыкі і хірургічнага лячэння глаўкомы, трахомы, злаякасных новаўтварэнняў слёзных залоз, укараніў аперацыю вылушчвання слёзнага мяшка^[6].

Манаграфіі

• Symblepharon posterius et xerophthalmus e pemphigo conjunctivae. СПб: Типография Министерства путей сообщения, 1894.
• О результатах иридэктомии при первичной глаукоме и их стойкости. СПб: Типолитография Ц. Крайз и К, 1902.
• О результатах иридэктомии при первичной глаукоме и их стойкости (доклад д-ра Г. Выгодского). Киев: Типолитография товарищества И. Н. Кушниров и К, 1903.

Сям’я

• Жонка — Раіса Саламонаўна Выгодская^[7] (у дзявоцтве Патрухоўская^[8], 1881^[9] — 1973)^[10][11], спявачка, у 1930-х гадах выкладчык замежных моў у Ленінградскай кансерваторыі, Ваенна-марскім вучылішчы імя М. В. Фрунзе і на Спецыяльных курсах удасканалення каманднага складу Ваенна-Марскіх Сіл РСЧА^[9]. Сям’я пражывала на Універсітэцкай набярэжнай, № 21; ёй таксама належаў дом па вуліцы Марата, № 64 (былы асабняк Я. М. Скварцова, пабудаваны ў 1873 годзе).
  • Дачка — Ірына Гаўрылаўна Падзорава (18.12.1909 — 02.12.1999); яе муж-ваенны ўрач Мікалай Аляксандравіч Падзораў (1897—1947), намеснік дырэктара Ленінградскага стаматалагічнага інстытута (1939), прафесар, палкоўнік медыцынскай службы.
  • Сын — Аляксандр Гаўрылавіч Выгодскі  (руск.) (1915-кастрычнік 1941, прапаў без вестак)^[7], гісторык і літаратуразнавец, укладальнік зборніка « Карл Маркс пра мастацтва» (у 2-х тт., 1941, некалькі перавыданняў)^[12].
• Брат — Лазар Эхелевіч (Яфімавіч^[13]) Выгодскі (1868 -—), урач-отарыналарынголаг у Імператарскім клінічным інстытуце Вялікай княгіні Алены Паўлаўны, пазней у Харкаве.
• Пляменніца — Яўгенія Максімаўна Калпакчы, філолаг-япаніст.

Зноскі

1. Российский медицинский список на 1916 год: «Габриэль Эхелевич Выгодский»
2. Могила на Преображенском еврейском кладбище в Санкт-Петербурге (нявызн.). gravlov.com. Архівавана з першакрыніцы 13 лістапада 2022. Праверана 7 верасня 2022.
3. Автобиография Я. Е. Выгодского (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 3 мая 2012. Праверана 28 жніўня 2012.
4. 120 лет кафедре офтальмологии Санкт-Петербургской медицинской академии последипломного образования (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 30 кастрычніка 2012. Праверана 28 жніўня 2012.
5. Кафедра офтальмологии № 2 (с фотопортретом) (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 30 сакавіка 2013. Праверана 28 жніўня 2012.
6. Научные взгляду офтальмологов на проблему глаукомы в начале XX века (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 3 красавіка 2014. Праверана 28 жніўня 2012.
7. Информация из донесения о безвозвратных потерях (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 15 лютага 2018. Праверана 27 сакавіка 2015.
8. Справочная книга о купцах С.-Петербурга на 1891 год Архіўная копія на Wayback Machine: Дочь петербургского купца 2-й гильдии Соломона Мордуховича Потруховского. Матери, Э. М. Потруховской, принадлежало издательство и книжный склад.
9. М. И. Алейников, Выгодская, Раиса Соломоновна // Энциклопедический словарь на сайте Петербургской консерватории, 2012: Здесь указан 1883 год рождения.
10. Надгробный памятник Р. С. Выгодской и её дочери И. Г Выгодской-Подзоровой Архівавана 11 лютага 2023. на кладбище Памяти жертв 9-го января (ссылка на описание)
11. Н.Я. Дьяконова. Мои воспоминания (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 17 чэрвеня 2017. Праверана 14 красавіка 2022.
12. И. М. Дьяконов. Книга воспоминаний. — СПб.: Европейский дом, 1995. — 766 с. — (Дневники и воспоминания петербургских учёных). — ISBN 5-85733-042-4.
13. Выгодский Лазарь Ефимович (Центральный государственный исторический архив Санкт‑Петербурга)