Фрыдрых Гёльдэрлін

Іаган Крысціян Фрыдрых Гёльдэрлін (ням.: Johann Christian Friedrich Hölderlin; 20 сакавіка 1770, Лаўфен-на-Некары, Бадэн-Вюртэмберг — 7 чэрвеня 1843, Цюбінген) — выбітны нямецкі паэт-рамантык і мысляр.

Фрыдрых Гёльдэрлін
ням.: Johann Christian Friedrich Hölderlin
Асабістыя звесткі
Дата нараджэння	20 сакавіка 1770(1770-03-20)[1][2][…]
Месца нараджэння	Лаўфен-на-Некары[d], Хайльброн[d], адміністрацыйная акруга Штутгарт[d], Бадэн-Вюртэмберг[3]
Дата смерці	7 чэрвеня 1843(1843-06-07)[1][2][…] (73 гады)
Месца смерці	Цюбінген, Цюбінген[d], акруга Цюбінген[d], Германія[3]
Пахаванне	Цюбінгенскія гарадскія могілкі[d][4]
Грамадзянства	Германія
Бацька	Heinrich Friedrich Hölderlin[d]
Маці	Johanna Christiana Gock[d]
Альма-матар	Цюбінгенскі ўніверсітэт Енскі ўніверсітэт імя Фрыдрыха Шылера Evangelical Seminaries of Maulbronn and Blaubeuren[d] Tübinger Stift[d]
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці	паэт, бібліятэкар, пісьменнік, перакладчык, раманіст, філосаф, лібрэтыст, гафмейстэр
Гады творчасці	1797 — 1820
Кірунак	класіцызм, рамантызм
Мова твораў	нямецкая
Подпіс
hoelderlin-gesellschaft.de (ням.)
Творы ў Вікікрыніцах
Медыяфайлы на Вікісховішчы
Цытаты ў Вікіцытатніку

Творчасць і асоба Гёльдэрліна ўплылі не толькі на пісьменнікаў (Ш. Цвэйг, Г. Гейм), але і на філосафаў і тэолагаў (В. Дзільтэй, Ф. Ніцшэ, К. Ясперс, М. Хайдэгер, М. Бланшо).

Акрамя лірычных вершаў Гёльдэрлін напісаў раман «Гіперыён, або Пустэльнік у Грэцыі» (ням.: Hyperion oder Der Hermit in Griechenland, тт. 1 — 2, 1797—1799). Няскончанай засталася трагедыя «Смерць Эмпедокла» (ням.: Der Tod des Empedokles, 1797—1800). Сярод апошніх твораў былі пераклады «Антыгоны», «Эдыпа-цара» і некалькіх гімнаў Піндара. З маладосці паэт цярпеў ад псіхічнага захворвання.

Беларускія пераклады

Выбраныя паэтычныя творы ў перакладзе Л. Баршчэўскага выйшлі ў 10-й кнізе з серыі «Паэты Планеты» (Мн., Зміцер Колас, 2016). Раней паэзію Гёльдэрліна перакладаў Алег Лойка ў зборніку «Маланкай жагнаныя» (2004).

Зноскі

1. Johann Christian "Friedrich" Hölderlin // Geneological database Merkel-Zeller — 30000 экз. Праверана 9 кастрычніка 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q45028042'></a>
2. Friedrich Hölderlin // filmportal.de — 2005. Праверана 9 кастрычніка 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q15706812'></a>
3. Archivio Storico Ricordi — 1808. Праверана 3 снежня 2020.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q3621644'></a>
4. Find a Grave — 1996. Праверана 6 чэрвеня 2025.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q63056'></a>