Градус Цэльсія
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Гра́дус Цэ́льсія (пазначэнне: °C) — шырока распаўсюджаная адзінка вымярэння тэмпературы, ужываецца ў СІ, нараўне з Кельвінам.
Градус Цэльсія названы ў гонар шведскага навукоўца Андэрса Цэльсія, які прапанаваў у 1742 годзе новую шкалу для вымярэння тэмпературы. За нуль па шкале Цэльсія прымалася пункт плаўлення лёду, а за 100° — Тэмпература кіпення вады пры стандартным атмасферным ціску. Першапачаткова Цэльсій за 100° прыняў тэмпературу плаўлення лёду, а за 0° — тэмпературу кіпення вады. І толькі пазней яго суайчыннік М. Штрэмер «перавярнуў» гэтую шкалу. Гэтая шкала лінейная ў інтэрвале 0—100° і гэтак жа лінейна працягваецца ў вобласці ніжэй 0° і вышэй 100 °C. Лінейнасць з’яўляецца асноўнай праблемай пры дакладных вымярэннях тэмпературы. Дастаткова згадаць, што класічны тэрмометр, запоўнены вадой, немагчыма размеціць для тэмператур ніжэй 4 градусаў Цэльсія, бо ў гэтым дыяпазоне вада пачынае зноў пашырацца.
Першапачатковае вызначэнне градусу Цэльсія залежала ад вызначэння стандартнага атмасфернага ціску, таму што і тэмпература кіпення вады і тэмпература плаўлення лёду залежаць ад ціску. Гэта не вельмі зручна для стандартызацыі адзінкі вымярэння. Таму пасля прыняцця Кельвіна, у якасці асноўнай адзінкі вымярэння тэмпературы, вызначэнне градусу Цэльсія было перагледжана.
Паводле сучаснага вызначэння, градус Цэльсія роўны аднаму Кельвіну, а нуль шкалы Цэльсія ўсталяваны такім чынам, што тэмпература патройнай кропкі вады роўная 0,01 °C. У выніку, шкалы Цэльсія і Кельвіна ссунутыя на 273,15:
- °C = K — 273,15
Remove ads
Спасылкі
- SI brochure, section 2.1.1.5 (англ.)
- Пераўтварэнне тэмператур Архівавана 16 верасня 2008. (руск.)
- Градус (температурный)(недаступная спасылка) // Вялікая савецкая энцыклапедыя (руск.)
Зноскі
- 6.5.3 // Quantities and units—Part 1: General — 1 — ISO, 2009. — P. 18. — 41 p.
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads