Данатас Банёніс

У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых людзей з прозвішчам Банёніс.

Данатас Банёніс (Баніёніс) (літ.: Donatas Banionis; 28 красавіка 1924(1924-04-28)^[1][2], Коўна^[3] — 4 верасня 2014(2014-09-04)^[2][4], Вільня^[5]) — літоўскі акцёр, тэатральны рэжысёр. Народны артыст Літвы (1973), Народны артыст СССР (1974), лаўрэат Нацыянальнай прэміі Літвы ў галіне культуры і мастацтва (2013).

Данатас Банёніс
Donatas Banionis
Дата нараджэння	28 красавіка 1924(1924-04-28)[1][2]
Месца нараджэння	Коўна, Літва[3]
Дата смерці	4 верасня 2014(2014-09-04)[2][4] (90 гадоў)
Месца смерці	Вільня, Віленскае гарадское самакіраванне, Літва[5]
Месца пахавання	Антокальскія могілкі
Грамадзянства	СССР → Літва
Бацька	Juozas Banionis[d]
Адукацыя	Літоўская акадэмія музыкі і тэатра
Прафесія	акцёр , тэатральны рэжысёр
Кар’ера	1944—2013
Прэміі
Узнагароды	Гранд-афіцэр ордэна «За заслугі перад Літвой» Камандор Вялікага князя Літоўскага Гядзімінаса Ганаровая грамата Прэзідэнта Расійскай Федэрацыі
IMDb	ID 0052023
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

Нарадзіўся 28 красавіка 1924 года ў Коўні. Яго бацькі — людзі з творчым пачаткам, удзельнічалі ў рабочай самадзейнасці, добра спявалі.

Скончыў Першую рамесную школу Коўні па спецыяльнасці «Кераміст», падчас вучобы займаўся ў драматычным кружку.

У 1941 годзе пераехаў у Панявеж і быў прыняты ў трупу Драматычнага тэатра, які ўзначальваў рэжысёр Ю. Мільцініс. У 1944 годзе скончыў студыю пры Панявежскім тэатры.

Член КПСС з 1960 года. Член ЦК Камуністычнай партыі Літоўскай ССР^[6]. Дэпутат Вярхоўнага Савета СССР 9-га склікання (1974—1979).

З 1980 года — галоўны рэжысёр, з 1984 года — дырэктар і мастацкі кіраўнік тэатра. У 1982—1984 гадах вучыўся ў Дзяржаўнай кансерваторыі Літоўскай ССР у Вільні.

Як акцёр у Панявежскім тэатры працаваў да 1 студзеня 2001 года, адкуль звольніўся з прычыны ўведзенай у Літве пенсійнай рэформы, паводле якой пенсіянеры, якія працягваюць працаваць, павінны або звольніцца з працы, або пазбавіцца пенсіі^[7].

У ліпені 2014 года перажыў клінічную смерць^[8]. 2 верасня ў яго здарыўся інсульт, а 4 верасня 2014 года ў Вільні Банёніс сканаў^[9][10]. Пахаваны на Антокальскіх могілках.

Творчасць

Драматычны акцёр, стварыў па-філасофску абагульненыя, псіхалагічна дакладныя вобразы: Тэсман («Геда Габлер» Г.Ібсена), Ломен («Смерць коміваяжора» А. Мілера), Эдгар («Танец смерці» А. Стрындберга), Брукас («Піюс не быў разумны» Ю.Грушаса). Сярод пастановак: «Амадэус» П. Шэфера, «Вечар» А.Дударава. З 1959 года здымаўся ў кіно: «Ніхто не хацеў паміраць», «Мёртвы сезон», «Гоя», «Уцёкі містэра Мак-Кінлі», «Салярыс».

Супрацоўніцтва са спецслужбамі

Літоўскі цэнтр па даследаванні генацыда і супраціва жыхароў Літвы апублікаваў дакументы, у якіх гаворыцца, што Данатас Банёніс з 1970 года (магчыма раней) па 1974 год супрацоўнічаў з КДБ СССР, і працаваў пад псеўданімам «Бронюс». У 1970 годзе ездзіў ў ЗША, дзе ўсталяваў кантакты з літоўскай эміграцыяй і прадставіў КДБ характарыстыкі некаторых яе асоб. Паводле дакументаў, гэтая паездка агента «Бронюса» ў ЗША была карысная для ідэалагічнай работы^[11].

Фільмаграфія

• «Кароль Лір» (1970) — герцаг Олбенскі