Дзьёрдзь Лукач

Дзьёрдзь Бернат Лукач Сегедскі (венг.: Szegedi Lukács György Bernát, сапр. імя Дзьёрдзь Бернат Лёвінгер, венг.: Löwinger György Bernát; у гады жыцця ў СССР — Георгій Восіпавіч Лукач;^[8], 13 красавіка 1885, Будапешт — 4 чэрвеня 1971, тамсама) — венгерскі філосаф-неамарксіст яўрэйскага паходжання, літаратурны крытык. Адна з ключавых фігур т.зв. заходняга марксізма, заснавальнік будапешцкай школы марксізму. Лічыцца таксама адным з найбуйнейшых прадстаўнікоў марксісцкага літаратуразнаўства

Дзьёрдзь Лукач
венг.: Lukács György
Дата нараджэння	13 красавіка 1885(1885-04-13)[1][2][…]
Месца нараджэння	МТК Будапешт, Аўстра-Венгрыя[1][3][…]
Дата смерці	4 чэрвеня 1971(1971-06-04)[4][2][…] (86 гадоў)
Месца смерці	МТК Будапешт, Венгерская Народная Рэспубліка[3][5]
Месца пахавання	Керэпешы[d][6]
Грамадзянства	Венгрыя[5]  Каралеўства Венгрыя[d]  Венгерская Народная Рэспубліка, 1918—1919
Дзеці	Ferenc Jánossy[d] і Lajos Jánossy[d]
Род дзейнасці	філосаф, палітык, пісьменнік, выкладчык універсітэта, сацыёлаг, літаратурны крытык, мастацтвазнавец, philosopher of culture, гісторык літаратуры, літаратуразнавец
Навуковая сфера	філасофія, эстэтыка і гісторыя літаратуры[d]
Месца працы	Nyugat[d]
Навуковая ступень	доктар філасофскіх навук
Альма-матар	HU Berlin (1907) Будапешцкі ўніверсітэт (1909)
Партыя	Камуністычная партыя Венгрыі[d][7] Венгерская партыя працоўных[7] Венгерская сацыялістычная рабочая партыя[7] Венгерская камуністычная партыя[7]
Член у	Саюз пісьменнікаў СССР Акадэмія навук ГДР[d] Венгерская акадэмія навук Польская акадэмія навук
Прэміі	прэмія Гётэ[d] (1970)
Узнагароды	прэмія імя Кошута (1948) прэмія імя Кошута (1955)
Цытаты ў Вікіцытатніку
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Лукач стварыў сістэму марксісцкай эстэтыкі, якая адмаўляе патрэбу палітычнага кантролю мастацкага самавыяўлення і бароніць гуманістычныя прынцыпы^[9]. Працягваў развіваць Марксаву тэорыю адчужэння індывіда ў індустрыяльным грамадстве^[9].

Аб Лукачы

Н. Бердяев в работе «Истоки и смысл русского коммунизма» назвал Лукача, «венгерца, пишущего по-немецки» «самым умным из коммунистических писателей» (М., 1990, с. 82, 87).

• Ойзерман Т. И. Дьердь Лукач как исследователь философии Гегеля // Вопросы философии. № 11. 1985.
• Жижек С. Г. Лукач — философ ленинизма // История и классовое сознание. Исследования по марксистской диалектике. М.: Логос-Альтера, 2003.
• Дмитриев А. Н. Марксизм без пролетариата: Георг Лукач и ранняя Франкфуртская школа (1920—1930-е гг.). — СПб.; М.: Издательство Европейского университета в Санкт-Петербурге; Летний сад, 2004. — 528 c. — (Труды факультета политических наук и социологии; Вып. 10.) отрывки
• Земляной, С. Духовные искания молодого Лукача (PDF) // Логос. — 2006. — № 1. — С. 109—115.
• Поцелуев С. П. «История и классовое сознание» Д. Лукача: теория «овеществления» и романтический антикапитализм. // Вопросы философии.1993 № 4.
• Ишицука Ш. Понятие природы у Лукача и Гуссерля. Перевод В. В. Бибихина. // Философия и человек. М., 1993. Ч. II. С.224-227.

«Лукач — масса философских слов и оборотов, но нет контроля над основной мыслью, которая уходит бог весть куда и удерживается только общими местами, часто воспоминаниями о „диамате“» (Мих. Лифшиц)^[10].

Зноскі

1. Сац И. А. Лукач // Краткая литературная энциклопедия — М.: Советская энциклопедия, 1962. — Т. 4. — С. 442–443.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q4239850'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737'></a>
2. Gyorgy Lukacs // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741'></a>
3. Лукач Дьёрдь // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135'></a>
4. Лукач Дьёрдь // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 27 верасня 2015.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135'></a>
5. Catalog of the German National Library Праверана 27 жніўня 2024.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q23833686'></a>
6. https://library.hungaricana.hu/hu/view/BFLV_bn_25_07_1999_3_2/?pg=77&layout=s
7. Történelmi Tár — 2010. Праверана 23 лютага 2025.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q130288890'></a>
8. Из стенограммы заседания общего собрания штатных работников и договорников Института философии АН СССР (17 мая 1937)
9. Gyorgy Lukacs | Hungarian philosopher | Britannica.com Архівавана 30 кастрычніка 2017.
10. Лукач Архівавана 12 лютага 2012.