Жазеф Арцюр дэ Габіно

Жазеф Арцюр дэ Габіно (фр.: Joseph Arthur de Gobineau; 14 ліпеня 1816 — 13 кастрычніка 1882) — французскі сацыёлаг, этнолаг, антраполаг, пісьменнік, дыпламат, арыстакрат, кансерватар-манархіст.

Жазеф Арцюр дэ Габіно
фр.: Joseph Arthur comte de Gobineau
Граф дэ Габіно
Асабістыя звесткі
Імя пры нараджэнні	фр.: Joseph Arthur de Gobineau
Псеўданімы	Ariel des Feux[1] і Ariel Des Feux[1]
Дата нараджэння	14 ліпеня 1816(1816-07-14)[2][3][…]
Месца нараджэння	Віль-д’Аўрэ[d], дэпартамент О-дэ-Сен, рэгіён Іль-дэ-Франс, Метраполія Францыі, Францыя[4]
Дата смерці	13 кастрычніка 1882(1882-10-13)[2][3][…] (66 гадоў)
Месца смерці	Турын, правінцыя Турын, П’емонт, Італія[5]
Пахаванне	Турынскія манументальныя могілкі[d]
Грамадзянства	Францыя[4]
Бацька	Louis de Gobineau[d][6]
Жонка	Clémence Gabrielle Monnerot[d]
Дзеці	Christine de Gobineau[d] і Diane de Guldencrone[d]
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці	пісьменнік, дыпламат, палітык, паэт, скульптар, антраполаг, журналіст, філосаф
Мова твораў	французская
Прэміі	Bordin Prize[d] (1878) Вялікая прэмія за лепшыя раманы паловы стагоддзя[d] (1952)
Творы ў Вікікрыніцах
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Погляды

У сваёй галоўнай працы — «Нарыс аб няроўнасці чалавечых рас» (1853—1855) — дэ Габіно прапанаваў ідэю, адпаведна якой сацыяльная няроўнасць паміж народамі звязаная з іх біялагічнымі схільнасцямі (галоўным чынам псіхічнымі якасцямі). Род homo sapiens дэ Габіно падзяліў на 3 вялікія расы: белую, жоўтую і чорную — сярод якіх найбольш здольная ў сацыяльным і культурным плане — белая (пасля яе — жоўтая).

Ядром усіх узніклых цывілізацый дэ Габіно называў арыяў — арыстакратычную белую падрасу — з якімі даследчык атаясамліваў індаеўрапейцаў. Паводле дэ Габіно арыі (індаеўрапейцы), прыходзячы падчас вандровак у далёкія краіны, падначальвалі сабе мясцовае насельніцтва і, для кіравання ім, утваралі першыя дзяржаўныя інстытуты (так узніклі цывілізацыі). Заняпад жа цывілізацый тлумачыцца дэ Габіно парушэннем арыйскай арыстакратыяй законаў эўгенікі і змяшэннем арыяў з мясцовым насельніцтвам.

Такім чынам Жазеф Арцюр дэ Габіно з'яўляецца бацькам усіх расісцкіх тэорый, бо першым абгрунтаваў ідэю няроўнасці людзей па прычыне розніцы прыроджаных (у процівагу набытым) біялагічна-расавых здольнасцей.

Зноскі

1. Národní autority České republiky Праверана 30 жніўня 2020.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q13550863'></a>
2. Joseph Arthur de Gobineau // Benezit Dictionary of Artists — OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7 Праверана 9 кастрычніка 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q217595'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q24255573'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q1547776'></a>
3. Arthur de Gobineau // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741'></a>
4. Bibliothèque nationale de France Record #11905198w // BnF catalogue général — Paris: BnF. Праверана 13 сакавіка 2018.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q90'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q15222191'></a>
5. Гобино Жозеф Артюр де // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135'></a>
6. Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: платформа адкрытых даных — 2011.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563'></a>