Зандэ (мова)

За́ндэ (таксама аза́ндэ, баджандэ, пазандэ, сандэ, занды) — мова народа зандэ, меркавана адна з убангійскіх моў нігера-кангалезскай макрасям'і. Распаўсюджана на паўночным усходзе Дэмакратычнай Рэспублікі Конга, паўднёвым усходзе Цэнтральнаафрыканскай Рэспублікі і захадзе Паўднёвага Судана. Колькасць носьбітаў складае больш за 1 млн. 142 тыс. чалавек^[2], з іх каля 730 тыс. чалавек у ДРК, 350 тыс. чалавек — у Паўднёвым Судане і 62 тыс. чалавек — у ЦАР.

Зандэ
Краіны	ДРК, Паўднёвы Судан, ЦАР
Агульная колькасць носьбітаў	больш 1 142 000 чал.[1]
Класіфікацыя
Катэгорыя	Мовы Афрыкі
(?)Нігера-кангалезская макрасям'я (?)Адамава-ўбангійская сям'я (?)Убангійская група Зандэ мовы
Пісьменнасць	лацінскае пісьмо
Моўныя коды
ISO 639-1	—
ISO 639-2	znd
ISO 639-3	zne
WALS	zan
Ethnologue	zne
Linguasphere	99-AUI-f
IETF	zne
Glottolog	zand1248

Класіфікацыя

Раней даследчыкі неаднаразова ўключалі мову зандэ ў групу ўбангійскіх моў, аднак сёння гэтыя класіфікацыі не вытрымліваюць крытыкі^[3]. Таксама пакуль не зразумела, ці з'яўляецца гэта мова членам нігера-кангалезскай макрасям'і.

Кажан Niumbaha superba, названы словам з мовы зандэ niumbaha^[4]

Пісьменнасць

Алфавіт зандэ (ЦАР)[5]
A	B	D	E	F	G	Gb	I	K	Kp	M	Mb	Mv	N	Nd	Ng	Ngb	Ny	Nz	O	P	R	S	T	U	V	W	Y	Z
a	b	d	e	f	g	gb	i	k	kp	m	mb	mv	n	nd	ng	ngb	ny	nz	o	p	r	s	t	u	v	w	y	z

Зноскі

1. Zande language reference at Ethnologue (14th ed., 2000)
2. Zande language reference at Ethnologue Архівавана 28 ліпеня 2014. (16th edition (2009))
3. Moñino Y., The position of Gbaya-Manza-Ngbaka group among the Niger-Congo languages Архівавана 8 студзеня 2014. // Genealogical classification in Africa beyond Greenberg. — Berlin: Humboldt Universität, 2010 February 21-22
4. Reeder D., Helgen K. M., Vodzak M., Lunde D., Ejotre I. A new genus for a rare African vespertilionid bat: Insights from South Sudan // Zookeys. 2013; (285). — PP. 89-115. — PMC 3690973. — DOI:10.3897/zookeys.285.4892
5. Rhonda L. Hartell, ed. 1993. The Alphabets of Africa. Dakar: UNESCO and Summer Institute of Linguistics