Запіскі афіцэра Чырвонай Арміі

«Запі́скі афіцэ́ра Чырво́най А́рміі (ад 17 ве́расня 1939 г.)» (польск.: Zapiski oficera Armii Czerwonej (od 17 września 1939 roku))^[1] — раман Сяргея Пясецкага, упершыню апублікаваны ў 1957 годзе ў Лондане ў выдавецтве «GRYF». Гэтая сатыра апісвае знаходжанне афіцэра Чырвонай Арміі Міхаіла Зубава на Віленшчыне, якую акупаваў СССР, а потым і Германія.

Запіскі афіцэра Чырвонай Арміі (ад 17 верасня 1939 г.)
Zapiski oficera Armii Czerwonej (od 17 września 1939 roku)
Жанр	раман
Аўтар	Сяргей Пясецкі
Мова арыгінала	польская
Дата першай публікацыі	1957 год
Выдавецтва	выдавецтва «GRYF»
Пераклад на беларускую	2005 год
Перакладчык	Алесь Астраўцоў
Электронная версія

Напісанне раману пачалося ў маі 1946 года. Аўтар пісаў кнігу паводле памяці і сваіх нататак. Пра напісанне гэтакага раману Пясецкі задумваўся ўжо ў 1940 годзе.

Форма і змест

Гэты гратэскны раман быў напісаны ў форме дзённіка, які вёўся з 22 верасня 1939 года па 1 студзеня 1945 года, які прысвечаны (у залежнасці ад палітычнай сітуацыі) Сталіну, Гітлеру, Чэрчылю, Сікорскаму і Рачкевічу і зноў Сталіну. Стыль навязвае сінтаксіс і фармуляванне сказаў на манер рускай мовы.

Дзеянне разгортваецца ў Вільні, Лідзе і ваколіцах.

Гэты раман — перш за ўсё псіхалагічны вобраз тыповага прадстаўніка савецкага менталітэту сталінскіх часоў, які няздольны думаць самастойна, чалавека механізаваных паводзінаў, заснаваных на страху, паслухмянасці, бальшавіцкай ідэалогіі і нянавісці да ўяўных «буржуазных» ворагаў. У той жа час у рамане прадстаўленая карціна польскага насельніцтва на Віленшчыне і Гарадзеншчыне пад час Другое сусветнай вайны.

Беларускія выданні

• Сяргей Пясецкі. Запіскі афіцэра Чырвонай Арміі (ад 17 верасня 1939 г.). — VivaFutura, 2005. — 252 с. — ISBN 985-6056-37-0. (пераклад з польскай мовы Алеся Астраўцова)^[2]
• Сяргей Пясецкі. Запіскі афіцэра Чырвонай Арміі (ад 17 верасня 1939 г.). — Мінск: Медысонт, 2019. — 256 с. — ISBN 978-985-7228-18-8. (пераклад Алеся Астраўцова)^[3]

Пастановы

• «Запіскі афіцэра Чырвонай Арміі» (2013, Тэатр-студыя імя Е. Міровіча БелДзАМ, Мінск, Беларусь) — пастанова Віталя Краўчанкі
• «Zapiski oficera Armii Czerwone» (з 1992 года да сённяшняга часу, Беластоцкі драматычны тэатр, пастанова Анджэя Якімца)

Зноскі

1. Podtytuł (od 17 września 1939 roku) pochodzi z wydań późniejszych.
2. Запіскі афіцэра Чырвонай Арміі (ад 17 верасня 1939 г.) (livelib.ru)
3. Пясецкі Сяргей. Запіскі афіцэра Чырвонай Арміі: KNIHI.BY. Беларускія кнігі