Збароў

Збаро́ў^[1] (трансліт.: Zbaroŭ, руск.: Зборов) — вёска ў Рагачоўскім раёне Гомельскай вобласці. Уваходзіць у склад Збароўскага сельсавета.

Вёска Збароў Краіна Беларусь Вобласць Гомельская Раён Рагачоўскі Сельсавет Збароўскі Каардынаты 53°06′03″ пн. ш. 30°08′38″ у. д.HGЯO Першая згадка XVI стагоддзе Насельніцтва ▼371 чал. (2019) Часавы пояс UTC+3 Тэлефонны код +375 2339 Аўтамабільны код 3 СААТА 3247836016 Збароў Збароў

Гісторыя

Выяўленыя археолагамі гарадзішча ранняга жалезнага веку, эпохі бронзы і Кіеўскай Русі (за 1 кіламетр на ўсход ад вёскі) і курганны могільнік (5 насыпаў, за 2,5 — 3 кіламеры на ўсход ад вёскі) сведчаць аб засяленні гэтых мясцін з глыбокай старажытнасці. У 1968 годзе ў час сельскагаспадарчых работ каля вёскі знойдзены каралі, якія складаюцца за падвесак, падобныя сустракаюцца ў старажытна-рускіх курганах XI стагоддзя. Па пісьмовых крыніцах вядома з XVI стагоддзя. У 1682 годзе маёнтак Збароў належаў Радзівілам. У 1696 годзе сяленне ў прыходзе Рагачоўскай замкавай царквы. У 1749 годзе пабудавана драўляная царква. Згадваецца ў 1756 годзе як вёска Збарова ў Задняпроўскім войтаўстве Рагачоўскага староства^[2].

Пасля першага падзелу Рэчы Паспалітай (1772) у складзе Расійскай імперыі. З 1880 года дзейнічаў хлебазапасны магазін. У 1881 годзе 114 двароў, 634 жыхары. Паводле перапісу 1897 года 156 двароў, 1083 жыхары, царква, школа граматы, хлебазапасны магазін, 2 ветракі, піцейны дом. У 1905 годзе адкрыта народнае вучылішча (у 1907 годзе — 47 вучняў), якое размяшчалася ў наёмнай сялянскай хаце, а ў 1912 годзе для яго пабудавана памяшканне. У 1909 годзе 170 двароў, 1322 жыхары, 2148 дзесяцін зямлі, у Кісцянёўскай воласці Рагачоўская павета. У выніку пажару 1910 года згарэлі 84 двары. У 1925 годзе 200 двароў.

З 20 жніўня 1924 года цэнтр Збароўскага сельсавета Рагачоўскага раёна Бабруйскай (да 26 ліпеня 1930 года) акругі, з 20 лютага 1938 года Гомельскай вобласці. У 1930 годзе арганізаваны калгас. У савецка-фінляндскую вайну загінулі 2 вяскоўцы. У Вялікую Айчанную вайну ў баях за вёску і наваколле загінулі 69 воінаў (пахаваны ў брацкай магіле каля школы). На франтах і ў партызанскай барацьбе загінуў 161 жыхар з вёсак Збарўскага сельсавета, памяць аб якіх увекавечвае абеліск, пастаўлены ў 1965 годзе ў цэнтры вёскі. Вызвалена 24 лютага 1944 года, 77 вяскоўцаў загінулі на фронце. Паводле перапісу 1959 года 944 жыхары. Цэнтр калгаса «Новы шлях». Размешчаны механізацыйная майстэрня, 9-гадовая школа, Дом культуры, бібліятэка, дзіцячы сад, фельчарска-акушэрскі пункт, магазін, аддзяленне сувязі.

Планіровачна складаеца з дугападобнай вуліцы, блізкай да шыротнай арыентацыі, да якой з палудня далучаюцца 3 і з поўначы — 2 завулкі. Забудова двухбаковая, няшчыльная, пераважна драўляная, сядзібавага тыпу^[3].

Славутасці

• Гарадзішча перыяду ранняга жалезнага веку (2-е тысячагоддзе да н.э. — 1-е тысячагоддзе н.э.), за 1 км на ўсход ад вёскі —  Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 313В000624шыфр 313В000624
• Курганны могільнік перыяду ранняга сярэднявечча (X — XIII стагоддзі), за 2,5 — 3 км на ўсход ад вёскі, у лесе —  Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 313В000625шыфр 313В000625
• Агаленне «Збарова», за 1,9 км на паўночны захад ад вёскі — геалагічны помнік прыроды рэспубліканскага значэня.

Вядомыя асобы

• Кірыл Нікіфаравіч Осіпаў (1907—1975), Герой Савецкага Саюза (1941)^[4].