Канатжан Байзакавіч Алібекаў

Канатжан Байзакавіч Алібекаў (у ЗША вядомы як Кен Алібек ці Кенет Алібек, каз.: Әлібеков Қанатжан Байзақұлы, нар. 1950, п. Каўчук, Казахская ССР) — навуковы мікрабіёлаг, спецыяліст у вобласці інфекцыйных захворванняў і імуналогіі, доктар біялагічных навук, палкоўнік Савецкай Арміі ў адстаўцы.

Канатжан Байзакавіч Алібекаў
Дата нараджэння	1950[1][2][…]
Месца нараджэння	Q16664633?, Tulkibas District[d], Паўднёва-Казахстанская вобласць, Казахская ССР, СССР
Грамадзянства	СССР  Казахстан  ЗША
Род дзейнасці	біёлаг, урач
Месца працы	Stepnagorsk Scientific and Technical Institute for Microbiology[d]
Навуковая ступень	доктар біялагічных навук
Альма-матар	Сібірскі дзяржаўны медыцынскі ўніверсітэт

Біяграфія

У 1975 годзе скончыў ваенны факультэт Томскага медыыцынскага інстытута па спецыяльнасці «інфекцыйныя захворванні і эпідэміялогія».

З 1975 года працаваў у «Біяпрэпарате» пры Савеце Міністраў СССР, які займаўся распрацоўкай і выпрабаваннямі біялагічнай зброі^[3],^[4].

З 1988 па 1992 гг. займаў пасаду першага намесніка начальніка Галоўнага кіравання «Біяпрэпарат». З’яўляўся навуковым кіраўніком праграм па распрацоўцы біялагічнай зброі і біяаховы. Спецыяліст у вобласці імуналогіі, біятэхналогіі, біяхімічнага сінтэзу, а таксама вострых і хранічных інфекцыйных захворванняў.

У 1990 годзе падрыхтаваў і скіраваў Прэзідэнту СССР М. Гарбачову запіску з прапановай закрыцця праграмы біялагічнай зброі ў СССР. Пасля атрымання згоды кіраваў ліквідацыяй гэтай праграмы ў СССР (1990—1991 гг.).

У канцы 1991 года з’яўляўся адным з кіраўнікоў камісіі, што інспектавала біялагічныя аб’екты ЗША. Інспекцыя паказала, што Злучаныя Штаты спынілі ваенныя біялагічныя распрацоўкі ў пачатку 70-х гадоў.

Напачатку 1992 года звольніўся з кіравання ў звязку з нязгодай працягваць ваенна-біялагічныя распрацоўкі (распрацоўка і ўжыванне біялагічнай зброі забаронены ва ўсім свеце як самая амаральная зброя).

У канцы 1992 года, пасля працы ў маскоўскім камерцыйным банку, эміграваў у ЗША.

У 1999 годзе апублікаваў кнігу пад назвай «Biohazard» (суаўтар — шырока вядомы ў Паўночнай Амерыцы журналіст Стывен Хендэльман).

Вакол асобы Кена Алібека працягваюцца сталыя споры: у ЗША і ў Еўропе яго лічаць адным з самых выбітных людзей, якія спынілі гонку біялагічных узбраенняў (з 2000 па 2006 гады ён быў у спісе выбітных гістарычных асоб па версіі ВВС). З’яўляецца адным з самых актыўных праціўнікаў выкарыстання мікраарганізмаў як спосабаў вядзення войн.

Кен Алібек з’яўляўся адным з распрацоўнікаў канцэпцыі абароны ЗША ад біялагічнай зброі і біялагічнага тэрарызму. Апублікаваў у ЗША некалькі кніг і кіраўніцтваў для лекараў па медычнай абароне ад біялагічнай зброі і прыродных эпідэмій. Кансультуе Кангрэс ЗША па пытаннях медычнай і тэхнічнай абароны ад натуральных і «рукатворных» эпідэмій. За змяншэнне пагрозы біялагічнай вайны і біялагічнага тэрарызму ў свеце ўзнагароджаны медалём Кангрэса ЗША «За выбітны ўнёсак у дасягненне міру». Распрацаваў і апублікаваў у ЗША канцэпцыю неспецыфічнай імуннай абароны падчас эпідэмій, а таксама прынцыпы «зваротнай вакцына-логіі» для стварэння сінтэтычных вакцын з выкарыстаннем камп’ютарнага мадэлявання.

Прэзідэнт і суўласнік AFG Biosolutions Inc., амерыканскай кампаніі, распрацоўвальнай сістэмы абароны ад біялагічнай зброі, прафесар Універсітэта Джорджа Мэйсана (George Mason University), кіраўнік Нацыянальнага Цэнтра Біялагічнай Абароны ЗША\National Center for Biodefense^[5][6]. Апроч таго, займаецца распрацоўкай метадаў лячэння позных стадый анкалагічных захворванняў і выкладніцкай дзейнасцю. Апублікаваў серыю канцэптуальных артыкулаў пра ролю хранічных інфекцый у развіцці анкалагічных захворванняў і іншых хранічных паталогій.

У 2005 годзе прапанаваў сваю дапамогу ўраду Казахстана, як спецыяліст па біятэхналогіі і фармакалогіі^[7].

У 2010 годзе пераехаў у Астану, сталіцу Казахстана. У наш час узначальвае кафедру хіміі і біялогіі ў Школе навук і тэхналогій «Назарбаеў універсітэта», дзе, у тым ліку, заняты распрацоўкамі супрацьракавых прэпаратаў і лекаў па падаўжэнні жыцця, а таксама з’яўляецца старшынёй управы Рэспубліканскага навуковага цэнтра неадкладнай медычнай дапамогі. Захаваў грамадзянства ЗША.

Зноскі

1. Ken Alibek // Národní autority České republiky

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q13550863'></a>
2. Ken Alibek // NUKAT — 2002.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q11789729'></a>
3. Л. А. Федоров. Советское биологическое оружие: Раздел 2.3. Биологи в штатском («БИОПРЕПАРАТ»)
4. Форум военных химиков. Завод «Биопрепарат», Степногорск, Казахстан Архівавана 2 лютага 2014.
5. Век биологического терроризма Архівавана 21 ліпеня 2015.
6. Наиболее влиятельные в США выходцы из бывшего СССР
7. Кен Алибек: «я сделал все, чтобы люди узнали правду о биологическом оружии»