Кармазін (сукно)

Кармазі́н^[1] — старадаўняе дарагое цёмна-чырвонае (малінавае) сукно, на ўсходнеславянскіх землях выкарыстоўвалася для пашыву кунтушаў. Таксама так называлі і вопратку з гэтага сукна.

Кармазінавы кунтуш польскага шляхціца, XVII стагоддзе. Ліўрусткамарэн, Стакгольм, Швецыя

У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. кармазін (значэнні).

Слова кармазін паходзіць праз польск.: karmazyn (і, магчыма, ням.: Karmezin) ад італ.: carmesino («чырвоная фарба»). Італьянскае слова ўзыходзіць да араб. قرمزي‎, кірмізі («барвовы, кармінны», قِرْمِز‎, кірміз («чырвань», «кермес»), якое, у сваю чаргу, запазычана праз персідскае пасрэдніцтва з індыйскіх моў.

Кармазінавае адзенне лічылася прыкметай багацця і, у прыватнасці, была адзеннем багатых запарожцаў. Існавала адпаведная назва «кармазінавая шляхта»^[1].

Больш за тое, яны былі вядомы як шляхціцы, якія не адважваліся насіць кармазіны: тады ў кармазінах хадзілі толькі важныя і шабельныя людзі, а гараджане насілі сінія, зялёныя або гарохавыя колеры; убогія насілі лыкавае адзенне. Праз гэта казакі дражнілі мяшчан лычакамі, а мяшчане казакоў кармазінамі. Панцеляймон Куліш?!. «Чорная рада  (укр.)»

Зноскі

1. Лазука, Барыс Андрэевіч. Слуцкія паясы і еўрапейскі тэкстыль XVIII стагоддзя. Малы лексікон / Б. А. Лазука; [фота: Б. А. Лазука, М. П. Мельнікаў]. ― Мінск : Беларусь, 2015. — 170, [2] с. : каляр. іл., партр. ; 30 см. Фактычная дата выхаду ў свет ― 2014. ― Бібліяграфія: с. 170―171.