Каталонія

Катало́нія (катал.: Catalunya, акс.: Catalonha, ісп.: Cataluña) — гістарычны рэгіён і аўтаномная супольнасць (кат. Comunitat Autònoma) у Іспаніі, на паўночным усходзе Пірэнейскага паўвострава паміж міжземнаморскім узбярэжжам і Пірэнеямі.

Каталонія
Catalunya Catalonha Cataluña
Герб[d] Сцяг[d][1]
Краіна	Іспанія
Гімн	Гімн Каталоніі[d][1]
Уваходзіць у	Іспанія[2][3]
Адміністрацыйны цэнтр	Горад Барселона
Дата ўтварэння	988[4]
Кіраўнік	Кім Тора
Насельніцтва (2007)	7 210 508
Шчыльнасць	225 чал./км²
Плошча	32 114 км²
Часавы пояс	UTC+1
Код ISO 3166-2	CT
Інтэрнэт-дамен	.cat
Афіцыйны сайт
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Агульныя звесткі

Плошча — 31,950 км ². Сталіцай аўтаномнай супольнасці з'яўляецца горад Барселона. Афіцыйныя мовы — каталонская, іспанская, аранская (у даліне Валь д'Аран). У Каталоніі жыве 7.210.508 чалавек (2007), пераважна каталонцы.

Рух за незалежнасць

Каталонія ў розны час раней спрабавала абвясціць (аднавіць) сваю незалежнасць ад Іспаніі, дамаглася аўтаноміі, афіцыйнага статусу каталонскай мовы і прызнання каталонцаў нацыяй, асобнай ад іспанцаў.

У 2006 годзе ў Каталоніі прынялі новы аўтаномны статус, пашырыўшы фінансавую самастойнасць. У 2009–2010 гадах тут праходзілі неафіцыйныя апытаьні-рэферэндумы наконт незалежнасці. У 2012 годзе ў масавай маніфестацыі пад лозунгам «Каталонія — новая дзяржава Еўропы» ўзялі ўдзел больш за 1 мільён чалавек.

9 лістапада 2015 года парламент Каталоніі зацвердзіў рэзалюцыю аб стварэнні незалежнай рэспублікі. Але Канстытуцыйны суд Іспаніі прызнаў рэзалюцыю аб незалежнасці неканстытуцыйнай.

У верасні 2017 года парламент Каталоніі прыняў закон аб парадку выхаду са складу Іспаніі^[5].

1 кастрычніка 2017 года ў Каталоніі прайшоў рэферэндум аб незалежнасці ад Іспаніі. Канстытуцыйны суд Іспаніі прызнаў яго незаконным. Па звестках мясцовых улад, яўка склала 42% і за незалежнасць выказалася 90% з іх.

Урад Іспаніі паспрабаваў сарваць галасаванне. На некаторых участках для разгону людзей ужываліся гумовыя кулі. Улады Каталоніі абвясцілі, што пацярпела больш за 800 чалавек.

10 кастрычніка ў парламенце Каталоніі была падпісана Дэклярацыя незалежнасці. Прэзідэнт Карлес Пучдэмон заклікаў Мадрыд да перамоў^[6]. На датэрміновых выбарах у парламент Каталоніі 21 снежня большасць па суме месцаў зноў атрымалі партыі, якія выступаюць за незалежнасць рэгіёна.

На выбарах 14 лютага 2021 года кааліцыя незалежніцкіх партый упершыню набрала больш за 50% галасоў^[7].

Вядомыя асобы

• Аліба
• Моніка Наранха
• Ісак Альбеніс
• Маргарыта Ксіргу
• Эрмесэнда Каркасонская

Гл. таксама

• Каталонская Рэспубліка (2017)
• Каштальеры з Вілафранкі

Зноскі

1. Statute of Autonomy of Catalonia 2006 — 2006.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q1975265'></a>
2. (unspecified title) — ISBN 978-84-8415-915-5
3. Who's On First — 2015. Праверана 17 сакавіка 2022.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q57967241'></a>
4. https://libro.uca.edu/lewis/index.htm Праверана 8 лютага 2019.
5. Парламент Каталоніі прыняў закон аб парадку выхаду з Іспаніі // Наша ніва
6. Каталония: декларацию о независимости подписали, но независимость не объявили Архівавана 11 кастрычніка 2017. // Tut.by
7. nn.by