Луіджы Ванвітэлі

Луіджы Ванвітэлі (італ.: Luigi Vanvitelli; 26 мая 1700, Неапаль — 1 сакавіка 1773, Казерта) — прыдворны архітэктар неапалітанскіх Бурбонаў, найбуйнейшы ў Італіі прадстаўнік позняга барока. Пабудаваў самы вялікі будынак XVIII стагоддзя — Казерцкі палац.

Луіджы Ванвітэлі
Дата нараджэння	12 мая 1700(1700-05-12)[1][2][…]
Месца нараджэння	Неапаль, Неапалітанскае каралеўства[3]
Дата смерці	1 сакавіка 1773(1773-03-01)[4][5][…] (72 гады)
Месца смерці	Казерта, правінцыя Казерта, Кампанія, Італія
Месца пахавання	Church of San Francesco di Paola[d][6][7]
Грамадзянства	Італія[8]
Бацька	Gaspar van Wittel[d][3]
Дзеці	Carlo Vanvitelli[d] і Luigi Vanvitelli[d]
Член у	Акадэмія прыгожых мастацтваў[d] Аркадзіеўская акадэмія
Уплыў	Нікола Сальві[d]
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Помнік Ванвітэлі ў Казерце.

Біяграфія

Сын галандскага ведутыста Гаспара ван Вітэля, які каля 1675 года пасяліўся ў Рыме і стаў клікацца на італьянскі лад Ванвітэлі. У маладосці Луіджы працаваў са сваім настаўнікам Нікола Сальві над пашырэннем бернініеўскага палацца Кіджы^[9] і з ім жа распрацаваў праект каштоўнай капліцы для лісабонскай царквы Св. Рока.

Яго першыя самастойныя працы — рымскае палацца Полі (адразу за фантанам Трэві) і велізарная па плошчы лячэбніца ў Анконе — прыцягнулі да Ванвітэлі ўвагу неапалітанскага караля Карла VII, які запрасіў яго будаваць свой загарадны палац у Казерце, закліканы стаць італьянскім адказам Версалю^[9].

Над гэтым праектам Ванвітэлі працаваў да самай смерці. Апроч палаца са 1200 памяшканнямі і тэатрам, ён працаваў над садова-паркавым комплексам, клапоцячыся аб забеспячэнні найбольш эфектных відаў на палац, а для водазабеспячэння палаца спраектаваў акведук Ванвітэлі, які лічыўся цудам інжынернага мастацтва. Ён таксама шмат працаваў над упрыгожваннем Неапаля, а на возеры Фузара выбудаваў для караля мініяцюрны домік для паляўнічых забаў.

Складанасць працы ў Казерце складалася ў тым, што за час будаўніцтва барока выйшла з моды і Ванвітэлі прыйшоўся прыстасоўвацца да эстэтыкі класіцызма. Тым не менш Казерцкі палац з навакольнымі пабудовамі лічыцца яго поспехам і складаецца пад аховай ЮНЕСКА як помнік Сусветнай спадчыны.

Эпонімы

• Імя Ванвітэлі носіць адна са станцый неапалітанскага метрапалітэна.

Зноскі

1. RKDartists Праверана 23 жніўня 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q17299517'></a>
2. Luigi Vanvitelli // European Theatre Architecture — Arts and Theatre Institute. Праверана 9 кастрычніка 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q12021673'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q43003820'></a>
3. The Bourbons of Naples — London: Faber & Faber, 2009. — P. 79. — ISBN 978-0-571-24901-5

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q84'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q898097'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q15092113'></a>
4. Luigi Vanvitelli

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q17299517'></a>
5. Luigi Vanvitelli // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741'></a>
6. https://marcolugni.blogspot.com/2014/11/scomparsa-resti-mortali-di-luigi.html
7. https://www.ecodicaserta.it/index.php/home/cultura/27058-caserta-esclusivo-ultimora-i-poveri-resti-del-vanvitelli-si-trovano-a.html
8. askArt — 2000.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q59775114'></a>
9. Luigi Vanvitelli (Italian architect) (англ.). — артыкул з Encyclopædia Britannica Online.